AUTOR(I) / AUTHOR(S): Željka Petronijević
E-ADRESA / E-MAIL: zeljkak3@gmail.com
DOI: 10.46793/LIPAR82.155P
SAŽETAK / ABSTRACT:
Cilj našeg istraživanja je odnos književne kritike s kraja HH i početkom HHI veka prema jednom od najistaknutijih pesnika srpske moderne, dakle, sa izvesne vremenske distance, koja potvrđuje da Sima Pandurović, svojim simbolističkim stihovima, prožetim intelektualizmom, pripada i budućnosti, tj. vremenu sadašnjem. Kroz širi politički, književni, i društveni kontekst, bavimo se nekim od najznačajnijih analiza Pandurovićevog stvaralaštva, oličenim u radovima Miroslava Egerića, Bojane Stojanović Pantović, Jovana Delića, Predraga Petrovića, Aleksandra Boškovića i Milivoja Nenina. Pesimizam prožet istinskom emocijom, elementi ekspresionizma, poetika ružnog i iracionalizam, novi senzibilet, kategorija ludila, samo su neke od odlika Pandurovićevog pevanja, koje su pokazale da je navedeni pesnik, izvesnim delom svog stvaralaštva, bio preteča ekspresionizma, nagoveštavao avangardu, i stoga zasluženo pesnički rehabilitovan decenijama kasnije.
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
pesimizam, ekspresionizam, iracionalno, estetika ružnog, književna kritika
LITERATURA / REFERENCES:
- Bodler 1999: Š. Bodler, Cveće zla-Pariski splin, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Bošković 2005: A. Bošković, Tema ludila u ,,Posmrtnim počastima” Sime Pandurovića, u: N. Petković (ured.), Poetika Sime Pandurovića, Beograd: Institut za književnost i umetnost.
- Delić 2005: J. Delić, Marginalije uz poetiku Sime Pandurovića, u: N. Petković (ured.), Poetika Sime Pandurovića, Beograd: Institut za književnost i umetnost.
- Egerić 1997: M. Egerić, Pesništvo Sime Pandurovića i današnja perspektiva, u: S. Pandurović, Pesme, Sremski Karlovci: Kairos.
- Knežević 2002: B. Knežević, Misli, Ub: Gradska biblioteka B. Knežević.
- Nenin 2006: M. Nenin, Srpska pesnička moderna, Novi Sad: Izdavačka agencija Venclović.
- Pandurović 1920: S. Pandurović, Ogledi iz estetike, Beograd: Napredak.
- Pandurović 1969: S. Pandurović, Pesme, priredio Božidar Kovačević, Novi Sad: Matica srpska; Beograd: Srpska književna zadruga.
- Pandurović 1925: S. Pandurović, Stihovi, Beograd: Društvo za kulturno- privrednu akciju.
- Petrović 2006: P. Petrović, Estetika ružnog u poeziji Sime Pandurovića, u: N. Petković (ured.), Poetika Sime Pandurovića, Beograd: Institut za književnost i umetnost.
- Stojanović Pantović 2006: B. Stojanović Pantović, Pobuna protiv središta, Pančevo: Mali Nemo.