AUTOR(I): Sonja S. Đorić
E-ADRESA: sonjadjoric1993@gmail.com
DOI: 10.46793/LIPAR80.217DJ
SAŽETAK:
Rad identifikuje osnovne modele fikcionalnih svetova pripovedaka Ilije Vukićevića sa elementima fantastike. Metodološko polazište preuzeto je iz modela koji postulira Mari–Lor Rajan. Ovo istraživanje je osnova za analize i novi pristup provokativnoj temi restriktivnosti realističke poetike prema fantastičnim sadržajima. Polazne tačke u istraživanju predstavljaju semantika fikcionalnog, modalni sistemi, relacije stvarnog i ne-stvarnog, tipovi odnosa, stvarni svet teksta, alternativni mogući svetovi. Pokazaćemo aplikativne mogućnosti prethodno postuliranih teorijskih pregleda analizirajući tekstove koji pripadaju opusu Ilije Vukićevića: „Priča o selu Vračima i Simi Stupici”, „Kako je Nastas Nalbantin tražio i našao sreću”, „Mala vila”, „Prokleta lepota”, „Car Goran”, „Strašan san”, „Đavo i devojka”, „Lekovit štap”, „Srce”.
KLJUČNE REČI:
fantastika, teorija mogućih svetova, realizam, fikcionalni svet, Ilija Vukićević
LITERATURA:
Izvori
- Vukićević 1929: I. Vukićević, Celokupna dela Ilije Vukićevića, Beograd: Narodna prosveta.
- Literatura
- Vukićević 2005: D. Vukićević, Srpska realistička pripovetka i bajka (tipovi veza), Novi Sad: Zbornik Matice srpske za književnost i jezik, knj. LIII, sv. 1−3, Novi Sad, 373−387.
- Vukićević 2012: D. Vukićević, Bog koji odustaje (Ilija Vukićević Priča o selu Vračima i Simi Stupici i Radoje Domanović Kraljević Marko po drugi put među Srbima), u: D. Bošković (ured.), Srpski jezik, književnost, umetnost: zbornik radova sa VI međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu, Kragujevac: Filološko-umetnički fakultet, 224−233.
- Detelić 1992: M. Detelić, Mitski prostor i epika, Beograd: SANU.
- Milosavljević Milić 2014: S. Milosavljević Milić, Redefinisanje narativa u postklasičnoj naratologiji, u: B. Dimitrijević (ured.), Tematski zbornik radova [sa trećeg međunarodnog naučnog skupa Nauka i savremeni univerzitet, Niš, 2013]. Tom 2, Svet u književnosti – književnost u svetu, Niš: Filozofski fakultet, 332–346.
- Milosavljević Milić 2020: S. Milosavljević Milić, Kroz fikcionalne svetove, Niš: Filozofski fakultet.
- Doležel 1997: L. Doležel, Narativni svetovi, Beograd: Reč: časopis za književnost i kulturu, god. 4, br. 30, Beograd, 83–87.
- Doležel 2008: L. Doležel, Heterokosmika: fikcija i mogući svetovi, Beograd: Službeni glasnik.
- Margolin 1997: J. Margolin, Jedinke u narativnim svetovima: jedna ontološka
- pretpostavka, Beograd: Reč: časopis za književnost i kulturu, god. 4, br. 30, Beograd, 88–100.
- Milosavljević Milić 2016: S. Milosavljević Milić, Virtuelni narativ ogledi iz
- kognitivne naratologije, Niš: Filozofski fakultet; Sremski Karlovci; Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
- Milosavljević Milić 2020: S. Milosavljević Milić, Fantastic Storyworlds and
- Transfictionality of Literary Characters, Niš: Facta Universitatis. Series, Linguistics and Literature, Vol. 18, no. 21, Niš, 9–18.
- Pavel 1997: T. Pavel, Fikcionalni svetovi i ekonomija imaginarnog, Beograd: Reč: časopis za književnost i kulturu, god. 4, br. 30, Beograd, 111–115.
- Rajan 1991: M-L. Ryan, Possible Worlds: Artificial Intelligence and Narrative Theory, Bloomington: Indiana University Press.
- Rajan 1997: M-L. Rajan, Mogući svetovi i odnosi pristupačnosti: semantička tipologija fikcije, Beograd: Reč: časopis za književnost i kulturu, god. 4, br. 30, Beograd, 101–110.
- Rajan 2001: M-L. Ryan, Narrative as Virtual Reality, Immersion and Interactivity in Literature and Electronic Media, Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
- Rajan 2006: M-L. Ryan, From Parallel Universes to Possible Worlds: Ontological
- Pluralism in Physics, Narratology and Narrative, Durham: Poetics Today, 27: 4, 633–674.
- Rajan 2016: M-L. Ryan, Texts, Worlds, Stories. Narrative Worlds as Cognitive and
- Ontological Concept, in: Mari Hatavara (ed.), Narrative Theory, Literature and New Media. Narrative Minds and Virtual Worlds, London: Routledge, 11–29.