MOTIV PRELJUBE U ROMANU „SEOSKA UČITELJICA“ SVETOLIKA RANKOVIĆA

Lipar 80 (2022), (str. 25-43)

AUTOR(I): Nataša D. Katić

DOI: 10.46793/LIPAR80.025K

SAŽETAK:

U ovom radu analiziran je motiv preljube u romanu Seoska učiteljica Svetolika Rankovića. Na tematskom i poetičkom nivou zajedničko za sva dela Svetolika Rankovića jeste opis moralnog posrnuća patrijarhalne zajednice. U svojim delima Svetolik Ranković tematizuje dezintegraciju patrijarhalnih normi, raspad porodice, sukob pojedinca i društvene sredine. Ovo su, ujedno, i najvažnije tematske celine romana Seoska učiteljidža. Deo ovog rada baviće se analizom karakterizacije likova Ljubice i Gojka, kao glavnih likova ovog romana. Ovaj rad posebno se osvrće na inverziju koju je Svetolik Ranković učinio prilikom karakterizacije ovih likova, dodelivši Ljubici one osobine koje su se u patrijarhalnom društvu smatrale dominantno muškim i obrnuto. Važan aspekt ovog rada jeste analiza motiva preljube u romanu Seoska učiteljica. Cilj rada je da pokaže u kakvoj je korelaciji ovaj motiv sa poetičkim načelima Svetolika Rankovića, ali i da kroz analizu ovog motiva i pozicije žene u ovom romanu razotkrije Svetolika Rankovića kao pisca izuzetno modernog senzibiliteta.

KLJUČNE REČI:

motiv preljube, realizam, patrijarhat, ženski likovi, Svetolik Ranković

LITERATURA:

Vukićević 2011: D. Vukićević, Anarhija teksta, Beograd: Službeni glasnik.
Vučenov 1970: D. Vučenov, O srpskim realistima i njihovim prethodnicima, Beograd: Društvo za srpskohrvatski jezik i književnost SR Srbije.
Deretić 1981: J. Deretić, Srspki roman 1800-1950, Beograd: Nolit.
Eraković 2019: R. Eraković, Dnevnik čitalačkih iskušenja, Novi Sad: Matica srpska.
Jeremić 1987: LJ. Jeremić, Tragički vidovi starijeg srpskog romana (od Jakova Ignjatovića do Svetolika Rankovića), Novi Sad: Književna zajednica Novog Sada, Beograd: Institut za teoriju književnosti i umetnosti.
Ranković 2013: S. Ranković, Seoska učiteljica, u: R. Eraković (prir.), Svetolik Ranković, Novi Sad: Izdavački centar Matice srpske.
Stojanović Pantović 2011: B. Stojanović Pantović, Raspon modernizma, Novi Sad: Akademska knjiga.