AUTOR(I): Mirjana D. Bojanić Ćirković
E-ADRESA: mirjana.bojanic.cirkovic@filfak.ni.ac.rs
DOI: 10.46793/LIPAR78.027B
SAŽETAK:
Predmet rada je odnos književnosti i ideologije u burnom društvenom i književnoistorijskom periodu 20-ih i 30-ih godina 20. veka sa aspekta književne polemike kao jednog od najfrekventnijih žanrova tadašnje publicistike i kroz tekstove jednog od najaktivnijih polemičara, ali i čestog objekta polemika ovog razdoblja, Rada Drainca. Izabranoj temi pristupamo kroz širi društveno-politički, književni i kulturni kontekst naznačenog razdoblja, usmeravajući se ka nekoliko najvažnijih relacija pomenutog odnosa na užem (Drainčevom) i širem fonu polemike: ideološkim okvirima ovog žanra u periodu međuratne književnosti, književnoj kritici između ideologije i istine, socijalnoj književnosti, jeziku i ideologiji, institucijama i ideologiji, ne zapostavljajući tumačenje žanra polemike u Drainčevom stvaralačkom opusu i ukazivanje na njegov doprinos ovom žanru. Pored svedočanstva o nužnosti, smelosti i vitalnosti polemike u procesu dekonstruisanja i redefinisanja književnokritičkih, književnoistorijskih i poetičkih stavova značajnih autora jednog razdoblja, rad potvrđuje da je Drainčev program pesničkog bunta dosledno i duboko ukorenjen u prizmu njegovog sagledavanja stvarnosti – društva i kulture svog vremena.
KLJUČNE REČI:
književna polemika, ideologija, književna kritika, socijalna književnost, jezik
LITERATURA:
- Avramović 2017: Z. Avramović, Književnici i politika u srpskoj kulturi 1804–2014. Lepa duša i Janusovo lice politike, Novi Sad: Pravoslavna reč.
- Bandić 1985: M. I. Bandić, „Polemika”, u: Rečnik književnih termina, grupa autora, Beograd: Nolit, 575.
- Deretić 1987: J. Deretić, Kratka istorija srpske književnosti, Beograd: BIGZ, 1987.
- Dragin 1930: V. Dragin, „Beleške o omladini”, Nova literatura, god. II, br. 1, siječanj 1930, 15–16.
- Drainac 1999a: R. Drainac, Bez maske: polemike i pamfleti. Dela, peti tom, prir. G. Tešić, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Drainac 1999b: R. Drainac. Izdajstvo intelektualaca: politička publicistika i drugo. Dela, osmi tom, prir. G. Tešić, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Lasić 1970: S. Lasić, Sukob na književnoj ljevici 1928–1952, Zagreb: Liber.
- Matvejević 1977: P. Matvejević, „Polemika i kritika”, Polja: časopis za kulturu, umetnost i društvena pitanja, godina XXII, br. 216 (februar 1977), 1–2.
- Tešić 1983: G. Tešić, Zli volšebnici: polemike i pamfleti u srpskoj književnosti: 1917– 1943. knj. 2, 1930–1933. Beograd: Slovo ljubve: Beogradska knjiga – Novi Sad: Matica srpska.
- Tešić 1999a: G. Tešić, „Završna napomena”, u: Drainac, Rade. Bez maske: polemike i pamfleti. Dela, peti tom, prir. G. Tešić, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 363–364.
- Tešić 1999b: G. Tešić, „Završna napomena” , u: Drainac, Rade. Izdajstvo intelektualaca: politička publicistika i drugo. Dela, osmi tom, prir. G. Tešić, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 374–376.