Nasleđe 57 (2024) [53-72]
AUTOR(I) / AUTHOR(S): Jelena R. Jovanović Simić
DOI: 10.46793/NasKg2457.053JS
SAŽETAK /ABSTRACT:
Autor polazi od uverenja da je srpski književni jezik najbolje i najuspešnije opisan u sferi sintaksičkih struktura. Otuda su ponikle brojne i opširne analitičke i sintetičke studije, emprijske i teorijske, koje istovremeno služe i kao baza za dalja sintaksička istraživanja, a i kao ishodište u teorijskom i praktičnom pristupu celokupnoj sintaksičkoj građi srpskog jezika. U ovdašnjem pregledu bibliografije radova i teorijskim razmatranjima – autor utvrđuje da je sem strukturne sintakse u srbistici zastupljena i tzv. komunikativna sintaksa ili trans-sintaksa, tj. sintaksa rečenice koja prelazi granice iskazne forme, i svojim predmetom zalazi u funkcionalnu lingvistiku i pragmatiku teksta. Što se tiče izbora određenog teorijsko-metodološkog pristupa sintaksičkoj građi – autor zaključuje da su najproduktivnija istraživanja sintakse rečenice ona koja su okrenuta lingvističkom korpusu srpskoga književnog jezika, a ne ona koja su se izvodila na posebno iskonstruisanim primerima u ulozi rečeničnih modela. Što se tiče odnosa prema nacionalnoj naučnoj tradiciji – autor zaključuje da su najznačajniji oni sintetički radovi koji su se pozivali najpre na nacionalnu nauku, a onda je povezivali sa slovenskom, evropskom i svetskom lingvističkom teorijom i praksom.
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
sintaksa rečenice, strukturna sintaksa, komunikativna sintaksa
LITERATURA/ REFERENCES:
Izvori i literatura*
- Adamović, Stojiljković 2018: M. Adamović, V. Stojiljković, Bibliografija srpske sintakse složene rečenice, u: P. Piper i dr., Sintaksa složene rečenice u savre– menom srpskom jeziku, u redakciji P. Pipera, Novi Sad: Matica srpska; Beograd: Institut za srpski jezik SANU, 701–753.
- Vićentić i dr. 2004: B. Vićentić, M. Paprić, D. Milojević, Č. Mančić, Građa za bibli– ografiju srpske sintakse, II popravljeno izdanje, Beograd: Institut za srpski jezik SANU.
- Virtuelna biblioteka COBISS+. IZUM – Institut informacijskih znanosti, Maribor. srpski jezik re%C4%8Deni* sintaksa
* Ovde je LITERATURA obuhvaćena IZVORIMA, jer je bilo praktično nemoguće navesti preko tri stotine bibliografskih jedinica teorijski apostrofiranih u ovom radu, ali – kako je u prethodnoj napomeni rečeno – oni se u izvorima identi- fikuju preko bibliografskih parenteza navedenih u radu.