TIPOVI TUĐEG GOVORA U ROMANU „LJUDI BEZ GROBOVA“ ENESA HALILOVIĆA

Uzdanica XX 2 (2023) (str. 61-74)

AUTOR(I) / AUTHOR(S): Marko M. Milošević

E-ADRESA / E-MAIL: marko.milosevic@filum.kg.ac.rs

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/Uzdanica20.2.061M

SAŽETAK / ABSTRACT:

Predmet ovog rada predstavlja identifikovanje tipova tuđeg govora u romanu Ljudi bez grobova Enesa Halilovića, sa posebnim osvrtom na one podmodele koji nastaju kao rezultat varijacija dvaju gramatikalizovanih tipova prenošenja tuđeg govora: upravnog i neupravnog. Cilj našeg istraživanja jeste dvostruk: (a) uočavanje svih modela upravnog i neupravnog govora zabeleženih u pomenutom delu i (b) osve- tljavanje sintaksičkih i stilističkih efekata koji se postižu njihovom upotrebom. Teorijsko-metodološki okvir rada preuzet je iz Kovačević 2012a, 2012b, 2023. Pri- menjujući analitičko-deskriptivnu metodu, ekscerpirani su primeri koji ilustruju sledeće tipove upravnog govora: pravi upravni govor, replika dijaloga ili neuvedeni upravni govor, uvedeni slobodni upravni govor, fragmentarni citat ili fragmentar- ni upravni govor, nedoslovni upravni govor, izrečeni i neizrečeni (pomišljeni) upravni govor, upravni monološki govor, gnomski upravni govor. Od tipova neupravnog govora najčešće se upotrebljavaju pravi neupravni govor i nekonektorski neupravni govor, dok su ekspresivni neupravni govor, doslovni neupravni govor i poluslobodni neupravni govor potvrđeni malim brojem primera.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

Enes Halilović, Ljudi bez grobova, sintaksa, stilistika, tipovi tuđeg govora, upravni govor, neupravni govor.

LITERATURA / REFERENCES:

IZVOR
  • Halilović (2020): E. Halilović, Ljudi bez grobova, Beograd: Laguna.
LITERATURA
  • Ašić, Dodig (2014): T. Ašić, M. Dodig, Slobodni indirektni govor u roma- nima Tvrđava i Derviš i smrt Meše Selimovića i njegovi prevodni ekvivalenti u francuskom jeziku, Nauka i globalizacija, 8/1, Istočno Sarajevo: Filozofski fakultet, 377–392.
  • Bahtin (1980): M. Bahtin, Marksizam i filozofija jezika, Beograd: Nolit.
  • Veljović (2013): B. Veljović, Slobodni neupravni govor u romanu Druga knji- ga Seoba Miloša Crnjanskog, Radovi Filozofskog fakulteta, 15/1, Pale: Filo- zofski fakultet, 434–458.
  • Dejanović (2021). M. Dejanović, Tipovi tuđeg govora u romanu Knjiga o Mi- lutinu Danka Popovića, Zbornik radova Filozofskog fakulteta, 51(4), Prišti- na: Filozofski fakultet, 195–216.
  • Katičić (1986): R. Katičić, Sintaksa hrvatskoga književnog jezika. Nacrt za grama- tiku, Zagreb: JAZU, Globus.
  • Kovačević (2012a): M. Kovačević, O gramatičko-stilističkom terminosi- stemu tuđeg govora, Srpski jezik, 17, Beograd: Naučno društvo za negovanje i prouča- vanje srpskog jezika, Filološki fakultet; Nikšić: Filozofski fakultet, 13–38. Kovačević (2012b): M. Kovačević, Lingvostilistika književnog teksta, Beograd: Srpska književna zadruga.
  • Kovačević (2023): M. Kovačević, Saodnos grafostilema i tipova tuđeg govo- ra u Toholjevom romanu Zvona za Trojicu, Ćorovićevi susreti. Srpska proza danas. Književno djelo Miroslava Toholja, Bileća: SKPD „Prosvjeta” [u štampi].
  • Lutovac Kaznovac, Tanasković (2020): T. Lutovac Kaznovac, T. Tanasković, Tipovi tuđeg govora u romanu Bernardijeva soba Slobodana Tišme, Srpski jezik, književnost, umetnost (zbornik radova sa XIV međunarodnog naučnog skupa odr- žanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu: 25–27. X 2019), Kraguje- vac, Filološko-umetnički fakultet, 97–106.
  • Mitić (2017): I. Mitić, Tipovi tuđeg govora u romanu Tai Gorana Gocića,
  • Philologia Mediana, 9(9), Niš: Filozofski fakultet, 215–229.
  • Nikolić (2020): M. Nikolić, Srbistička istraživanja tipova tuđeg govora tokom poslednje dve decenije, Srpski jezik, 25, Beograd: Naučno društvo za negova- nje i proučavanje srpskog jezika, Filološki fakultet; Nikšić: Filozofski fa- kultet, 287–301.
  • Pranjković (1993): I. Pranjković, Hrvatska skladnja, Zagreb: Hrvatska sveučilišna naklada.
  • Prins (2011): Dž. Prins, Naratološki rečnik, Beograd: Službeni glasnik.
  • Redžić (2019): E. Redžić, Tipovi tuđeg govora u romanu Mitrova Amerika Pe- tra Sarića, Zbornik radova Filozofskog falulteta, 49/1, Priština: Filozof- ski fakultet, 125–140.
  • Ristanović (2019): U. Ristanović, Nasleđe ženskih protagonista u romani- ma Borisava Stankovića, Dragoslava Mihailovića i Enesa Halilovića, Društvene i humanističke studije, 3(9), Tuzla: Filozofski fakultet, 97–112.
  • Ruso (1995): Ž. Ruso, Narcis romanopisac: ogled o prvom licu u romanu, Sremski Karlovci, Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
  • Skovorodnikov (red.) (2005): A. P. Skovorodnikov, Эnciklopedičeskiй slo- varь – spravočnik. Vыrazitelьnыe sredstva russkogo яzыka i rečevыe ošibki i ne- dočetы, Moskva: Flinta, Nauka.
  • Smirnova (2009): A. Vitaljevna Smirnova, Reported speech as an element of argu- mentative newspaper discourse, Discourse & Communication, 3(1), London: SAGE Pub- lications, 79–103.
  • Džanković (2018): B. Džanković, Razornost Halilovićevog smeha, Lipar, 66, Kragujevac: Filološko-umetnički fakultet, 87–103.

sotverski alatijelen

avlovic@iee

t.org