Glagolske i pridevske izvedenice od leksema DETE (DZIECKO)  u srpskom i poljskom jeziku

Dete, Kultura, Obrazovanje (2024), str. 205-216

 

AUTOR / AUTHOR(S): Robert Bonjkovski

Download Full Pdf    

DOI: 10.46793/DKO24.13RB

SAŽETAK / ABSTRACT:

U radu se razmatraju glagolske i pridevske izvedenice nastale od srpske imenice dete (deca) i poljske dziecko (dziecię) na posredan i neposredan način. Jezička građa je preuzeta iz Rečnika srpskoga jezika (2007) i poljskog Wielki Słownik Języka Polskiego PAN (WSJP), koji pružaju za standardni jezik tipičnu i normativno prihvaćenu leksiku. Sprovedena analiza glagolskih i pridevskih izvedenica nastalih posredno ili nepo- sredno od srpske imenice dete (deca) i poljske dziecko (dziecię, odnosno dzi- ecina) dovodi do zaključka da je ovaj skup veoma ograničen (posebno ako se uzme u obzir leksička građa koju pružaju najvažniji savremeni srpski i poljski normativni rečnici). Rezultati analize mogu da budu značajna podr- ška pri učenju srpskog jezika kod poljskih studenata srbistike, odnosno poljskog jezika kod srpskih studenata polonistike.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

slavistika, motivacija, srpski jezik i poljski jezik, ’dete’ i ’dziecko’, glagoli i pridevi, sufiksi i prefiksi.

LITERATURA / REFERENCES:

  • Bonjkovski, R. (2023). Imenice motivisane rečima dete i dziecko u srpskom i poljskom jeziku. U S. Marinković (ur.): Savremeno predškolsko vaspitanje i obrazovanje – tendencije, izazovi i mogućnosti (str. 247–258). Užice: Pedagoški fakultet.
  • Burkacka, I. (2012). Kombinatoryka sufiksalna w polskiej derywacji odrzeczownikowej. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
  • Deptuchowa, E. (2009). Leksemy z przedrostkowym z–w „Słowniku staropolskim”. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, LXV, 199–212.
  • Doroszewski, W. (1958–1969). Słownik języka polskiego, t. I–XI. Warszawa: T. I–IV (1958–1962). Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, T. V–XI (1963– 1969), Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Janowska, A. (2020). Problemy opisu staropolskiej derywacji czasownikowej. LingVaria, 1, 135–144.
  • Karadžić, V. Stefanović (1818). Srpski rječnik istolkovan njemačkim i latinskim riječma. Skupio ga i na svijet izdao Vuk Stefanović. Beč: Štamparija Jermenskog manastira.
  • Klajn, I. (2002). Tvorba reči u savremenom srpskom jeziku. Deo 1, Slaganje i prefiksacija. Beograd – Novi Sad: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva – Institut za srpski jezik SANU – Matica srpska.
  • Klajn, I. (2003). Tvorba reči u savremenom srpskom jeziku. Deo 2, Sufiksacija i konver- zija. Beograd – Novi Sad: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva – Institut za srpski jezik SANU – Matica srpska.
  • Kleszczowa, K. (2003). Staropolskie derywaty przymiotnikowe i ich perspektywiczna ewolucja. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Maretić, T. (1963). Gramatika hrvatskoga ili srpskoga književnog jezika. Za štampu pri- redili Mate Hraste i Pavle Rogić. Zagreb: Matica hrvatska.
  • RMS = Rečnik srpskohrvatskog književnog jezika, I–VI. Novi Sad: Matica srpska, 1967– 1976.
  • Stanić, D. (2021). Srpski jezik ’govori’ i na ijekavici. Vidovdan, 14. 12. 2021. Retrieved March 22, 2024 from http://www.vidovdan.org/kultura/srpski-jezik-govori-i-na-ije- kavici/
  • Stryszewska, M. (2020). Przymiotniki odrzeczownikowe z sufiksem -ny/-nый/-en w j. polskim, rosyjskim, macedońskim. U S. Mizerová & L. Plesník (Eds.): Slavica Iuvenum XXI. Sborník příspěvků z mezinárodní vědecké konference Slavica Iuvenum 2020 (pp. 167–176). Ostrava: Ostravská univerzita, Filozofická fakulta.  SJP PAN = Słownik Języka Polskiego PAN.
  • Vujanić, M., Gortan-Premk, D., Dešić, M., Dragićević, R., Nikolić, M., Nogo, Lj., Pavković, V., Ramić, N., Stijović, R., Tešić, M. i Fekete, E. (2007). Rečnik srpskoga jezika. Novi Sad: Matica srpska.
  • Winkler-Leszczyńska, I. (1964). Sufiksy przymiotnikowe -ity, -isty, -aty, -asty w języku polskim na tle ogólnosłowiańskim. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich.
  • WSJP = Wielki Słownik Języka Polskiego PAN. Retrieved from March 14 to April 31, 2024 from http://www. wsjp.pl/
  • Żmigrodzki, P. (2022). Wielki słownik języka polskiego PAN jako słownik tematyczny. Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 21, 153–166.