Adaptacije književnih tekstova u inkluzivnoj nastavi

AUTOR(I) / AUTHOR(S): Zona Mrkalj , Ivana Kovačević 

Download Full Pdf   

DOI:  10.46793/zbVO25UEI.203M

SAŽETAK / ABSTRACT:

U ovom radu analiziraju se različiti načini prilagođavanja književnih tekstova u inkluzivnoj nastavi sa ciljem što bolje recepcije odabranih književnih dela iz programa nastave i učenja Srpskog jezika i književnosti za sve učenike koji nastavu prate po individualnom obrazovnom planu. Ciljnu grupu predstavljaju učenici koji imaju teškoće u učenju, razvojne smetnje i invaliditet, učenici koji uče srpski jezik kao nematernji, učenici stranci i svi učenici kojima je neophodno prilagođavanje književnih tekstova radi olakšavanja čitanja i razumevanja pročitanog. Adaptacija književnog teksta podrazumeva različita prilagođavanja teksta, koja se mogu vršiti prema formi i sadržaju. Daje se kratak osvrt na dramsku, likovnu, televizijsku, filmsku, radiofonsku, muzičku i zvučnu adaptaciju književnog teksta, a posebna pažnja posvećuje se adaptaciji književnog teksta unutar svojih okvira, namenjenoj dodatnoj obrazovnoj podršci učenicima za razvijanje veština čitanja i razumevanje pročitanog. Očekuje se da rezultati istraživanja putem praktičnih primera prikažu mogućnosti za veću motivisanost, radoznalost i zainteresovanost učenika u procesu inkluzije za čitanje odabranih književnih dela, kao i mogućnosti za adekvatnu izradu nastavnih listića i ostalog nastavnog materijala za učenike kojima je potrebna dodatna obrazovna podrška.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

adaptacija, recepcija, književni tekst, inkluzivna nastava

PROJEKAT / ACKNOWLEDGEMENT:

LITERATURA / REFERENCES:

• Kovačević, I. (2021). Pripremanje svih učenika za polaganje završnog ispita iz srpskog jezika i književnosti u digitalnom okruženju. Književnost i jezik, LXVIII(2), 375–389.
• Kovačević, I. (2023a). Vannastavne aktivnosti u redovnim školama i školama za učenike sa razvojnim smetnjama. Prilozi nastavi srpskog jezika i književnosti, XII, 95–112.
• Kovačević, I. (2023b). Inkluzivna nastava srpskog jezika i književnosti u osnovnoj i srednjoj školi. (Neobjavljena doktorska disertasija). Beograd: Filološki fakultet.
• Lazor, M. i Malidžan Vinkić, D (2016). Uputstvo za kreiranje nastavnih materijala u skladu sa principom univerzalnog dizajna. Beograd: Tim za socijalno uključivanje i smanjenje siromaštva Vlada Republike Srbije.
• Mrkalj, Z. (2008). Nastavno proučavanje narodnih pripovedaka i predanja. Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.
• Mrkalj, Z. (2011). Na časovima srpskog jezika i književnosti. Beograd: Zavod za udžbenike.
• Mrkalj, Z. (2016). Od bukvara do čitanki (metodička istraživanja). Beograd: Učiteljski fakultet.
• Nikolić, M. (2009). Metodika nastave srpskog jezika i književnosti. Beograd: Zavod za udžbenike.
• Povše, I., Trkulja, M., Nikolić, G., Popović, Z., Đurić, Z., Raičević, D., Marinković, G. i Grbović, A. (2016). Programi podrške deci i učenicima sa smetnjama u razvoju. Beograd: Zavod za unapređivanje vaspitanja i obrazovanja.
• Pravilnik o bližim uputstvima za utvrđivanje prava na individualni obrazovni plan, njegovu primenu i vrednovanje (2018). Prosvetni glasnik. Službeni glasnik Republike Srbije, br. 74/2018.
• Pravilnik o načinu prilagođavanja udžbenika (2020). Prosvetni glasnik. Službeni glasnik Republike Srbije, br. 21/2020.
• Rosić, T. (2006). O metodu naporednog tekstualnog predstavljanja. Uzdanica, III(1–2), 41–52.
• Tasić Mitić, I. (2018). Individualizovana nastava u obradi proznih tekstova u mlađim razredima osnovne škole. (Neobjavljena doktorska disertasija). Vranje: Pedagoški fakultet.
• Vidaković, M. (1995). Komično u filmu. Beograd: Institut za film.