Identitetske promene; srpski jezik i književnost u doba tranzicije str. 145-154
AUTOR: Jelica R. Stojanović
E-ADRESA:
DOI: 10.46793/ZIP21.145S
SAŽETAK:
Cilj našeg rada je da predstavimo istorijski aspekt duhovnog i kulturnog nasljeđa Crne Gore, prije svega što se jezika, pisma i spomeničke građe tiče, te stanje danas u Crnoj Gori. Naša građa pokazuje da se jezik na svim prostorima koji su ušli u sastav Crne Gore imenovao kao srpski, da je Crna Gora baštinila kroz istoriju ćirilično pismo, koje se takođe imenovalo kao srpsko, kao i štampa, a u skladu sa tim je i spomenička građa. Nasuprot takvom nasljeđu, poslednje dvije decenije dolazi do pokušaja „prevrednovanja” svega onoga što nosi srpski predznak.
KLJUČNE REČI:
srpski jezik, ćirilica, srpsko pismo, montenegristika, pre- vrednovanje, spomenici, Crna Gora.
LITERATURA:
- Ekmečić (2011): Milorad Ekmečić, Dugo kretanje između klanja i oranja.
- Istorija Srba u novom veku (1492–1992), Beograd: Evro–Đunti.
- Žertva Avramova (2013): Žertva Avramova. Drama Vikentija Rakića, priredili predgovor i fototipsko izdanje Ivana Marić i Darko Antović, Kotor: Matica Boke.
- Ivić (2001): Pavle Ivić, Srpski narod i njegov jezik, Sremski Karlovci − Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
- Jovanović (1989): Batrić Jovanović, Crnogorci o sebi (od vladike Danila do 1941), Beograd: Sloboda.
- Jovanović (1994): Gordana Jovanović, O jeziku starih srpskih knjiga, Pet vekova srpskog štamparstva, 1494–1994, Beograd: Srpska akademija nau- ka i umetnosti, Matica srpska, Narodna biblioteka Srbije, 53–60.
- Kostić (1999): Lazo M. Kostić, O srpskom jeziku. Vuk i Nemci, Novi Sad.
- Markuš (2021): Jovan Markuš, Crna Gora kroz istorijska dokumenta. Narod, jezik, crkva, država, Podgorica: Matica srpska – Društvo članova u Crnoj Gori.
- Mačić (2011): Ljubo K. Mačić, Grbalj, pogled na prošlost i sadašnjost, Kotor.
- Matović (2014): Veselin Matović, Ćirilica i latinogorica, Podgori- ca – Nikšić: Književna zadruga Srpskog narodnog vijeća.
- Milošević (1994): Miloš Milošević, Testament Đurđa Crnojevića, Podgorica – Cetinje.
- Okuka (2006): Miloš Okuka, Srpski na kriznom putu, Istočno Sarajevo: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Pešikan (1994): Mitar Pešikan, Leksikon srpskoslovenskog štampar- stva, Pet vekova srpskog štamparstva, 1494–1994, Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, Matica srpska, Narodna biblioteka Srbije, 71–218.
- Rakočević (1997): Dr Novica Rakočević, Crna Gora u Prvom svjetskom ratu 1914–1918, fototipsko izdanje, Podgorica: ITP „UNIREKS”.
- Samardžić (2009): Biljana Samardžić, Termin bosančica kao zabluda u istorijskom razvoju srpskog jezika, Zbornik radova sa naučnog skupa „Nauka i nastava na univerzitetu”, Pale.
- Stojanović (2011): Jelica Stojanović, Put srpskog jezika i pisma, Beo- grad: Srpska književna zadruga, Kolo CVIII, knjiga 726.
- Stojanović (2020): Jelica Stojanović, Svetosavsko i nemanjićko naslje- đe u Crnoj Gori, i odnos prema njemu danas, Naučni sastanak slavista u Vuko- ve dane, 47/1, Beograd.
- Stojanović (1982): Ljubomir Stojanović, Stari srpski zapisi i natpi- si, Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, Narodna biblioteka Srbije, Matica srpska, Knj. 1.
- Čurčić (1994): Laza Čurčić, Vidovi i ogranci ranog slovenskog štam- parstva, Pet vekova srpskog štamparstva, 1494–1994, Beograd: Srpska aka- demija nauka i umetnosti, Matica srpska, Narodna biblioteka Srbije, 9–24.