DRŽAVNA (NE)BRIGA ZA SRPSKI JEZIK

Identitetske promene; srpski jezik i književnost u doba tranzicije str. 69-87

AUTOR: Miloš M. Kovačević 

E-ADRESA: 

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/ZIP21.069K

SAŽETAK:

U radu se analizira odnos Republike Srbije, odnosno njenih (ne)odgovornih institucija, prema srpskom jeziku na osnovu njegovog statusa propisanog u tri zakona i jednoj strategiji, i to: 1) Zakonu o upotrebi srpskog jezika u javnom životu i zaštiti i očuvanju ćiriličkog pisma, 2) Zakonu o službenoj upotrebi jezika i pisama, 3) Zakonu o rodnoj ravnopravnosti, i 4) Nacionalnoj strategiji za rodnu ravnopravnost period 2021–2030. godine, sa akcionim planom za njeno sprovođenje za period 2021–2023. godine. Tri od četiri navedena dokumenta eksplicitan su pokazatelj da se državne strukture mnogo više trude da uzakone i provode djelovanja na štetu nego na korist srpskoga jezika.

KLJUČNE REČI:

srpski jezik, službena i javna upotreba jezika, „rodno senzitivan jezik”, jezički marketing, neustavnost, državna nebriga za jezik.

LITERATURA: 

  • Aničić, Popović (2021): Udar na već ranjeni srpski jezik, Politika, 14. 6. 2021, 11–13: Tema nedelje: Rodni jezik [intervju sa Viktorom Savićem, Ve- snom Lompar, Jovankom Radić, Anom Macanović, Isidorom Bjelaković vodi- li Gradimir Aničić i Darko Pejović].
  • Antonić (2021): Slobodan Antonić, Jedan teorijski okvir za razumeva- nje aktuelnih LGBT pitanja u Srbiji danas, Sociološki pregled, LX/3, Beo- grad, 671–679.
  • Božić (2021): Jovanka Božić, Žena i rodna ravnopravnost, https://www. politika.rs/sr/clanak/480727/Jezik-i-rodna-ravnopravnost (7. 12. 2021).
  • Bugarski (2011): Ranko Bugarski, Paradni zakon o ćirilici, Danas, 4. 10. 2021, 11. Grković-Mejdžor (2021): Jasmina Grković-Mejdžor, Zakon o rodnoj ravnopravnosti ugrožava ustavne slobode, Politika, 7. 6. 2021, 1, 8–9.
  • Janjatović (2016): Đorđe Janjatović, Bitka za ćirilicu: nastavak, Novi Sad: Udruženje za zaštitu ćirilice srpskog jezika „Ćirilica”.
  • Kovačević (2018): Miloš Kovačević, Borba za ćirilicu i srpski jezik, Andrićgrad: Andrićev institut.
  • Kovačević (2018a): Miloš Kovačević, Srbističke napomene, Beograd: Jasen.
  • Kovačević (2021): Miloš Kovačević, Odnos srpskog kao većinskog i ma- njinskih jezika u Srbiji, Srbistički ogledi, Istočno Novo Sarajevo: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 81–95.
  • Kovačević i dr. (2021a): Miloš Kovačević, Sreto Tanasić, Aleksandar Milanović, Veljko Brborić, Zaštita srpskog jezika i ćirilice: Konačno za- kon o srpskom jeziku i ćirilici, Večernje novosti, 21. 9. 2021, 19.
  • Konstantinović (2021): Miloš Konstantinović, Puč protiv Vuka, Po- litika, 20. 7. 2021, https://www.politika.rs/scc/clanak/483787/Puc-protiv-Vuka.
  • Milanković (2021): Vera Milanković, Jezička rodna ravnoprav- nost na štetu žena, https://www.politika.rs/sr/clanak/480366/Jezicka-rodna- ravnopravnost-na-stetu-zena .
  • Mićović (2021): Ivana Mićović, Borkinje, Večernje novosti, 31. 3. 2021, 2.
  • Mihailović (2021): Zorana Mihailović, Ako može „spremačica” zašto ne bi moglo „inženjerka”, Politika, 8. 4. 2021, 22.
  • Petrović (2016): Dragoljub Petrović, Bitka za ćirilicu ili bitka s vetrenjačama, pogovor za knjigu: Đorđe Janjatović, Bitka za ćirilicu: na- stavak, Novi Sad: Udruženje za zaštitu ćirilice srpskog jezika „Ćirili- ca”, 765–777.
  • Rakić (2021): Branko Rakić, Divlja gradnja u sferi jezika, Sociološki pregled, LX/3, Beograd, 771–787.
  • Saopštenje Matice srpske (2021): JEZIČKI INŽENJERING: Saopšte- nje Matice srpske povodom pitanja o rodnoj ravnopravnosti, Večernje novo- sti, 1. 6. 2021, 17.
  • Saopštenje Matice srpske (2021a): DRŽAVA HOĆE DA MENJA NORMU SRPSKOGA JEZIKA: Dopis Matice srpske Ministarstvu povodom Nacrta Nacionalne strategije za rodnu ravnopravnost, Večernje novosti, 30. 11. 2021, 20–21.
  • Samardžija (2013): Marko Samardžija, Politika, zakonodavstvo i jezik, Zaprešić: Hrvatsko filološko društvo, Hrvatska sveučilišna naklada.
  • Sedlarević (2021): Maja Sedlarević, Zanimanja u ženskom rodu – nepotrebna galama, Danas, 12–13. 6. 2021, Nedelja/Forum, VII.
  • Sladoje (2021): Đorđo Sladoje, Bojim se da ćemo u novogovoru prevazići čak i Hrvate, Večernje novosti, 22. 6. 2021, 18.
  • Slijepčević Bjelivuk (2021): Svetlana Slijepčević Bjelivuk, Ko (ne) ume da pročita Zakon o rodnoj ravnopravnosti (nit)i rečnike standardnog srpskog jezika, Jezikofil, 30. 5. 2021, https://jezikofil.rs/ko-ne-ume-da-procita- zakon-o-rodnoj-ravnopravnosti-niti-recnike-standardnog-srpskog-jezika/.
  • Srbljanović (2021): Biljana Srbljanović, Tvorba reči, Blic, 30. 5. 2021, 3. Stanimirović (2021): Vladimir Stanimirović, Ubijanje srpskog jezika, Politika, 22. 6. 2021, 23.
  • Stefanović (2015): Siniša Stefanović, O javnoj upotrebi jezika i pi- sma, Vekovi: istorijski časopis Andrićevog instituta, br. 2, Andrićgrad: Andrićev institut, Odjeljenje za istoriju, 109–138.
  • Stefanović (2016): Siniša Stefanović, Ćirilica u Ustavu Srbije: pre- gled značajnije izvorne građe (1974–2014), Kultura, br. 152, Beograd, 350–374, http://scindeks-clanci.ceon.rs/data/pdf/0023-5164/2016/0023-51641652350S.pdf.
  • Strategija (2021): Nacionalna strategija za rodnu ravnopravnost period 2021–2030. godine, sa akcionim planom za njeno sprovođenje za period 2021– 2023. godine, https://www.srbija.gov.rs/dokument/45678/strategije-programi-planovi-.php.