SIMBOLIKA MESECA U KNJIŽEVNOSTI ZA DECU

Zbornik radova KNJIŽEVNOST ZA DECU U NAUCI I NASTAVI, 2024 (str. 249-263)

AUTHOR(S) / AUTOR(I): Jelena R. Jovanović Simić, Ivana R. Jovanović

 

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/KDNN23.249JS

ABSTRACT / SAŽETAK:

U ovom radu stilistički se razmatra simbolika Meseca u književnosti za decu, a na primerima priča „Pohod na Mjesec” Branka Ćopića, „Priča o dečaku i Mesecu” Branka V. Radičevića i priče „Bajka o dečaku i Mesecu” Stevana Raičkovića, kao i na primerima Ćopićeve pesme „Mjesec i njegova baka”, Raičkovićeve pesme „Hvala suncu, zemlji, travi”, Antićeve pesme „Plava zvezda”, i na primerima narodnih mitoloških formi – pre svega, pesme „Vila zida grad”, ali i narodnih poslovica, izreka i zagonetki.

KEYWORDS / KLJUČNE REČI:

dečja književnost, folklor, Mesec, svetlost

REFERENCES / LITERATURA

  • Adorno (1979): Teodor Adorno, Estetičkateorija, Beograd: Nolit.
  • Suvajdžić: Boško Suvajdžić, O mitološkim lirskim narodnim pesmama, 1–50, https://pdfcoffee.com › –15070-pdf-free, pristupljeno 6. 10. 2023.
  • Van Genep (2005): Arnold Van Genep, Obrediprelaza.Sistematskoizučavanje rituala, Beograd: SKZ.
  • Gura (2005): Aleksandar Gura, Simbolikaživotinjauslovenskojnarodnoj tradiciji, Beograd: Logos.
  • Detelić (1992): Mirjana Detelić, Mitski prostor i epika, urednik akademik Predrag Palavestra, Beograd: SANU.
  • Detelić (1996): Mirjana Detelić, Urokinevesta:poetikaepskeformule, Beograd‒Kragujevac: Balkanološki institut SANU.
  • Dragićević (2010): Rajna Dragićević, Verbalne asocijacije kroz srpski jezik i kulturu, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.
  • Drndarski (2001): Mirjana Drndarski, Na vilinom vijalištu. O transpoziciji folklornih žanrova, Beograd: „Vukov sabor”, Rad.
  • Jovanović (2006): Jelena Jovanović, Sintaksa i stilistika srpskih narodnih poslovica, Beograd: Jasen.
  • Karanović, Pešikan-Ljuštanović (1994): Zoja Karanović, Ljiljana Pešikan‒Ljuštanović, Poslovi i dani srpske pesničke tradicije, Novi Sad.
  • Latković (1991): Vido Latković, Narodna književnost I, V izdanje, Beograd: Naučna knjiga.
  • Ljuštanović (2007): Jovan Ljuštanović, Male bajke Stevana Raičkovića u kontekstu srpske recepcije Hansa Kristijana Andersena, u: Zbornik Matice srpske za književnost i jezik, 55/1, 75–87.
  • Milošević Đorđević (1999): Nada Milošević Đorđević, Srpska narodna lirika, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
  • Mršević-Radović (2014): Dragana Mršević-Radović, Frazeologija i nacionalna kultura, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.
  • Mutavdžić, Krijezi, Sivački (2020): Predrag Mutavdžić, Merima Krijezi, Ana Sivački, Mesec u frazeologizmima u savremenom albanskom, grčkom i srpskom jeziku, Filološki pregled, 47/2, 39–61.
  • Nedeljković (1990): Mile Nedeljković, Godišnji običaji u Srba, Beograd: Vuk Karadžić.
  • Nedić (1969): Vladan Nedić, Antologija narodnih lirskih pesama, Beograd: Srpska književna zadruga.
  • Petrović (1999): Sreten Petrović, Srpska mitologija – Sistem srpske mitologije, I knjiga, Niš: Prosveta.
  • Pešikan Ljuštanović (2009): Ljiljana Pešikan Ljuštanović, Vilinski grad u hajdučkoj pesmi – od refleksa drevnog mita do alegorije, u: Sinhronijsko i dijahronijsko izučavanje vrsta u srpskoj književnosti, Novi Sad: Filozofski fakultet, 59–75.
  • Pešić, Milošević Đorđević (1997): Radmila Pešić, Nada Milošević Đorđević, Narodna književnost, Drugo izdanje, Beograd: Trebnik.
  • Pitulić (2018): Valentina Pitulić, Sazdade se bela crkva, u: Srpsko narodno stvaralaštvo Kosova i Metohije, Višegrad: Andrićev institut.
  • Radenković (1996): Ljubinko Radenković, Simbolika sveta u narodnoj magiji Južnih Slovena, Beograd, Niš: Balkanološki institut SANU, Prosveta.
  • Radović (2009): Dragan Radović, Simbolika nebeskih tela u narodnim pesmama leskovačkog kraja iz zbirki Sergeja Dimitrijevića, u: M. S. Dimitrijević (ur.), Zbornik radova sa konferencije „Razvoj astronomije kod Srba V”, Beograd: Publ. Astr. druš. „Ruđer Bošković” br. 8, 565–578.
  • Radulović (2009): Nemanja Radulović, Slika sveta u srpskim narodnim bajkama, Beograd: Institut za književnost i umetnost.
  • Savić (2013): Maja Savić, Motivi koji život znače: detinjstvo, odrastanje, starenje, umiranje, vojevanje, mesečina, sat i mlin u zbirci Bašta sljezove boje Branka Ćopića, u: Lirski doživljaj svijeta u Ćopićevim djelima: lirski, humoristički i satirički svijet Branka Ćopića 2, Graz: Institut für Slawistik Karl-Franzes-Universität Graz ‒ Banjaluka: Narodna i univerzitetska biblioteka Republike Srpske, 303‒319.
  • Samardžija (2006): Snežana Samardžija, Slojevi jedne metafore (Između kalendarske godine i patrijarhalne zadruge), u: Godišnjak Katedre za srpsku književnost sa južnoslovenskim književnostima, god. II, Beograd: Filološki fakultet Univerziteta u Beogradu, 39–75.
  • Todorov (1987): Cvetan Todorov, Uvod u fantastičnu književnost, Beograd: Rad.
  • Tošović (2019): Branko Tošović, Poetika Ćopićeve fantastike, u: Ćopić fantastični: lirski, humoristički i satirički svijet Branka Ćopića 8, ur. Branko Tošović, Graz: Institut für Slawistik Karl-Franzes-Universität Graz ‒ Banjaluka: Grafid, 15‒138.
  • Cicmil (1999): Ratko Cicmil, Umetnička pripovetka u nastavi književnosti, Novi Sad: Prometej.
  • Hamović (2001): Dragan Hamović (ur.), Stevan Raičković, pesnik. Zbornik, Kraljevo: Narodna biblioteka „Radoslav Vesnić”.
  • Štrbac, Štasni (2022): Gordana Štrbac, Gordana Štasni, Slikaprirode u srpskom jeziku, Novi Sad: Univerzitet u Novom Sadu, Filozofski fakultet.