PROCENA TROŠKOVA BALANSNE REZERVE PROIZVODNIH JEDINICA JP EPS RADI BALANSIRANJA EES ZA RAZLIČITE SCENARIJE INSTALISANIH KAPACITETA OIE

Флексибилност електроенергетског система / Зборник CIGRE (2023).  (стр 1194-1209)

АУТОР(И) / AUTHOR(S): Kristina Džodić, Đorđe Lazović, Vladimir Antonijević, Aleksandar Savić, Željko Đurišić, Milica Dilparić, Nada Vrcelj,  Dragan Surudžić, Milan Đorđević

 

Е-АДРЕСА / E-MAIL: kristinadz@etf.rs

Download Full Pdf   

DOI:  10.46793/CIGRE36.1194DZ

САЖЕТАК / ABSTRACT:

Rad se bavi procenom troškova balansiranja obnovljivih izvora energije (OIE) koje ima JP EPS kao balansno odgovorna strana prema postojećoj regulativi. U radu je izložen algoritam kojim je vršena procena oportunitetnog troška, koji čini najznačajniju komponentu troškova obezbeđivanja rezerve za usluge sekundarne i tercijarne regulacije. Oportunitetni trošak predstavlja trošak “propuštene prilike“, tj. neostverenu zaradu koju su proizvodne jedinice JP EPS mogle da ostvare na slobodnom tržištu električne energije pod pretpostavkom da nisu imale obavezu za pružanjem usluge balansnog rezerviranja snage. Na osnovu razvijenog algoritma izrađen je softver koji je omogućio proračun troškova balansne rezerve za postojeće stanje i različite analizirane scenarije perspektivnog razvoja instalisanih kapaciteta OIE u EES-u Srbije. Na osnovu sprovedenih analiza i progonoziranog profila cena električne energije na referentnoj berzi, izvršen je proračun troškova balansne rezerve za balansiranje EES-a Srbije za različiti nivo instalisane snage OIE.

КЉУЧНЕ РЕЧИ / KEYWORDS:

sekundarna rezerva, tercijarna rezerva, trošak propuštene prilike, balansni kapaciteti

ЛИТЕРАТУРА / REFERENCES:

  • Hirth L, Ziegenhagen I. Balancing power and variable renewables: Three links. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 2015 Oct 1;50:1035-51.
  • Zakon o energetici, „Sl. glasnik RS“, br. 145/2014, 95/2018 – dr. zakon i 40/2021
  • Odluka o cenama pomoćnih usluga i cenama zakupa rezerve snage za sistemske usluge sekundarne i tercijarne regulacije za 2023. godinu, Agencija za energetiku RS.
  • Pravila o radu prenosnog sistema Republike Srbije, Skupština Akcionarskog društva „Elektromreža Srbije“, 17.3.2020
  • Metodologija za određivanje cena pomoćnih usluga i cena zakupa rezerve snage za sistemske usluge sekundarne i tercijarne regulacije (Odluka Saveta Agencije za energetiku Republike Srbije, broj 61/2021-D-1/1 od 27. januara 2022. godine)
  • Zakon o korišćenju obnovljivih izvora energije, Službeni glasnik RS, br. 40/2021
  • Utvrđivanje načina optimalnog angažovanja proizvodnih jedinica JP EPS radi balansiranja EES u uslovima integracije OIE s osvrtom na zahteve i mogućnosti unapređenja postojećeg regulatornog okvira, Autori: Elektrotehnički fakultet, Univerzitet u Beogradu, Elektrotehnički
    institut Nikola Tesla, Energoprojekt Entel A.D, Naručilac: JP EPS, 2021.
  • Analiza i unapređenje metodologija za adekvatno vrednovanje sistemskih usluga sa pregledom metodologija primenjenih u Jugoistočnoj Evropi, Elektrotehnički institut Nikola Tesla, 2018.
  • Plan razvoja prenosnog sistema Republike Srbije za period od 2021 do 2030.
  • Nacionalni plan za smanjenje emisija glavnih zagađujućih materija koje potiču iz starih velikih postrojenja za sagorevanje, Vlada Republike Srbije, Beograd, 30. januar 2020. godine.
  • Quarterly Report on European Electricity Markets with focus on the impact of high carbon prices in the electricity sector, Volume 14, (issue 1, first quarter of 2021), European Commission
  • Quarterly Report on European Electricity Markets with focus on the impact of high commodity prices and recovery demand in the electricity sector, Volume 14, (issue 3, second quarter of 2021), European Commission