MIROVNI SPORAZUM DRAGUTINA I MILUTINA IZ 1311/12. GODINE

Sveti kralj Milutin i njegovo doba: istorija, književnost, umetnost (2023) (str. 55-66)

AUTOR(I) / AUTHOR(S): Vojislav Živković

E-ADRESA / E-MAIL: 

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/6008-065-5.055Z

SAŽETAK / ABSTRACT:

Desetogodišnji unutardinastički sukob kraljeva Dragutina i Milutina okončan je krajem 1311. ili početkom naredne godine. Rekonstrukciju odredbi mirovnog sporazuma izvršio je još davne 1955. godine Mihailo Dinić. U međuvremenu je nauka došla do novih saznanja, čime su pojedini njegovi zaključci osporeni. Pitanje naslednika srpskog prestola, međutim, čini se da ni danas nije na zadovoljavajući način rešeno. Ono je ujedno predstavljalo i centralni problem sporazuma, budući da se oko njega sukob i poveo. Cilj ovog rada je da na osnovu raspoložive izvorne građe ponudi rešenje nasledne odredbe sporazuma iz 1311/12. godine.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

Milutin, Dragutin, Stefan Dečanski, Stefan Vladislav II, mirovni sporazum

LITERATURA / REFERENCES:

Izvori                                                                                                      
  • Šišić 1903: F. Šišić (prir.), Miho Madijev de Barbazanis, Zagreb: Jugoslovenska akademija znanosti i umjetnosti.
  • Barišić, Ferjančić 1986: F. Barišić, B. Ferjančić (ur.), Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije, 4, Beograd: Vizantološki institut Srpske akademije nauka i umetnosti.
  • Mak Daniel 1989: G. Mak Daniel (prir.), Danilov učenik, drugi nastavljači Danilovog zbornika, Beograd: Prosveta.
  • Mirković 1935: L. Mirković (prir.), Životi kraljeva i arhiepiskopa srpskih, Beograd: Srpska Književna Zadruga.
  • Novaković 1894: S. Novaković, „Burkard i Bertrandon de la Brokijer o Balkanskom poluostrvu 14. i 15. veka“, Godišnjica Nikole Čupića 14 (1894) 1-66.
  • Novaković 1912: S. Novaković (prir.), Zakonski spomenici srpskih država srednjega veka, Beograd: Srpska Kraljevska Akademija.
  • Radić 2005: R. Radić, „Kralj Milutin u venecijanskom dokumentu iz 1313. godine“, Manastir Banjska i doba kralja Milutina: zbornik sa naučnog skupa održanog od 22. do 24. septembra 2005. godine u Kosovskoj Mitrovici, Centar za crkvene studije, Niš 2005, 91-96.
  • Trifunović 2011: Đ. Trifunović (prir.), Povelja kralja Milutina manastiru Banjska – Svetostefanska hrisovulja 2. Fotokopije izdanja i prateće studije, Priština: Muzej, Beograd: Centar za očuvanje nasleđa Kosova i Metohije Mnemosyne, Službeni glasnik.
Literatura
  • Aleksić, Živković 2021: V. Aleksić, V. Živković, Politička i crkvena pozadina monašenja kralja Dragutina, Crkvene studije. Godišnjak centra za crkvene studije 18 (2021) 239-264.
  • Božanić 2006: S. Božanić, Ibarsko jezgro svetostefanskog vlastelinstva, Sremska Mitrovica: Istorijski arhiv „Srem“.
  • Dinić 1978: M. Dinić, Srpske zemlje u srednjem veku, Beograd: Srpska Književna Zadruga.
  • Dinić 1955: M. Dinić, Odnos između kralja Milutina i Dragutina, Zbornik radova Vizantološkog instituta 3 (1955) 49-80.
  • Živković 2020: V. Živković, „Kontinuitet građanskog rata Dragutina i Milutina“, Vizantijsko-slovenska čtenija 3, Centar za vizantijsko-slovenske studije, Međunarodni centar za pravoslavne studije, Centar za crkvene studije, Niš 2019, 237-250.
  • Živković 2021: V. Živković, Srpski kraljevi Dragutin i Milutin, Niš: Centar za crkvene studije, Vranje: Svepravoslavno društvo Sveti Justin Ćelijski i Vranjski.
  • Malović-Đukić 1979: M. Malović-Đukić, Stefan Dečanski i Zeta, Titograd: Istorijski institut Crne Gore.
  • Marjanović-Dušanić 2004: S. Marjanović-Dušanić, Molitve Svetih Simeona i Save u vladarskom programu kralja Milutina, Zbornik radova Vizantološkog instituta 41 (2004) 235-250.
  • Marjanović-Dušanić 1997: S. Marjanović-Dušanić, Vladarska ideologija Nemanjića, Beograd: Klio.
  • Marjanović-Dušanić 2007: S. Marjanović-Dušanić, Sveti kralj, kult Stefana Dečanskog, Beograd: Klio.
  • Pirivatrić 2016: S. Pirivatrić, „Vizantijsko-srpski odnosi iz druge polovine vladavine kralja Milutina (1299-1321) u delima savremenih carigradskih istoriografa: prilog proučavanju problema“, Manastir Studenica, 700 godina Kraljeve crkve, SANU, Beograd 2016, 1-18.
  • Radojčić 1940: N. Radojčić, Srpski državni sabori u srednjem veku, Beograd: Srpska Kraljevska Akademija.
  • Subotić 2019: G. Subotić, Natpisi manastira Hilandara 1, XIV-XVII vek. Beograd: Vizantološki institut SANU.
  • Todić2016: B. Todić, „Zadužbine kralja Milutina u delu arhiepiskopa Danila Drugog“, Manastir Studenica, 700 godina Kraljeve crkve, SANU, Beograd 2016, 133-156.
  • Ćirković 1981: S. Ćirković, „Unutrašnje borbe početkom XIV veka“, Istorija srpskog naroda 1, Srpska Književna Zadruga, Beograd 1981, 449- 462.
  • Ćirković 1981a: S. Ćirković, Beograd pod kraljem Dušanom?, Zbornik istorijskog muzeja Srbije 17-18 (1981) 37-45.
  • Ćirković 1970: S. Ćirković, „Zemlje kraljice Jelene“, Istorija Crne Gore 2/1, Redakcija za istoriju Crne Gore, Titograd 1970, 46-62.
  • Ferjančić, Ćirković 2005: B. Ferjančić, S. Ćirković, Stefan Du- šan. Kralj i car, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
  • Hardi 2007: Đ. Hardi, Da li je u Mitrovici 1314. godine došlo do susreta sremskog kralja Dragutina i ugarskog kralja Karla Roberta?, Spomenica istorijskog arhiva Srem 6 (2007) 100-111.
  • Cvetković 1995: B. Cvetković, König Milutin und die Parakklesiai des Hl. Joachim und der Hl. Anna im Kloster Studenica, Balkanica 26 (1995), 251-276.