DIGITALIZACIJA I FORENZIČKO RAČUNOVODSTVO: NOVI ALATI U DETEKCIJI FINANSIJSKIH PREVARA

 Peti naučni skup „Računovodstvena znanja kao činilac ekonomskog i društvenog napretka“ (2025) [593-608 str.]  

AUTHOR(S) / АУТОР(И): Edin Glogić

Download Full Pdf  

DOI: 10.46793/RZ25.593G

ABSTRACT / САЖЕТАК:

Forenzičko računovodstvo predstavlja ključni segment u otkrivanju i prevenciji finansijskih prevara, dok digitalizacija donosi nove mogućnosti za unapređenje ovog procesa. Ovaj rad istražuje uticaj digitalnih tehnologija na forenzičko računovodstvo, sa posebnim fokusom na upotrebu vještačke inteligencije (AI), analitike velikih podataka (Big Data), blockchain tehnologije i automatizovanih sistema za analizu finansijskih transakcija. Cilj istraživanja je da se identifikuju ključni alati digitalizacije koji doprinose efikasnijoj detekciji i prevenciji finansijskih prevara, kao i da se analiziraju izazovi koji prate njihovu implementaciju. Empirijski dio rada uključuje analizu studija slučaja i primjenu digitalnih metoda u prepoznavanju nepravilnosti u finansijskim izvještajima. Rezultati istraživanja ukazuju na značajne prednosti primjene digitalnih alata u forenzičkom računovodstvu, ali i na potrebu za daljim unapređenjem regulatornih okvira i stručne obuke. Rad pruža smjernice za dalja istraživanja i praksu u oblasti forenzičkog računovodstva u digitalnom okruženju.

KEYWORDS / КЉУЧНЕ РЕЧИ:

forenzičko računovodstvo, digitalizacija, finansijske prevare, vještačka inteligencija, blockchain

ACKNOWLEDGEMENT / ПРОЈЕКАТ:

REFERENCES / ЛИТЕРАТУРА:

  • Association of Certified Fraud Examiners, (2022). Occupational Fraud 2022: A Report to the Nations. Preuzeto  sa: https://www.acfe.com/-/media/files/acfe/pdfs/rttn/2022/2022-report-to-the-nations.pdf (02.04.2025.).
  • Belak, V. (2017). Lažiranje financijskih izvještaja, prijevare i računovodstvena forenzika: 60 slučajeva iz prakse. Mostar: Fram Ziral.
  • Deloitte,  (2023).  Global future of cyber survey. Preuzeto sa: https://www.deloitte.com/global/en/services/consulting-risk/content/future-of- cyber.html (02.04.2025.).
  • Deloitte, (2023). Using blockchain to enhance transparency in nonprofit financial operations. Deloitte Insights.
  • Dimitrijević, D. (2014). Forenzičko računovodstvo – sredstvo zaštite kvaliteta finansijskog izveštavanja. Doktorska disertacija. Kragujevac: Ekonomski fakultet, Univerziteta u Kragujevcu.
  • Europol, (2023). Digitalisation and financial crime: The future of investigation. European Union Agency for Law Enforcement Cooperation.
  • Glogić, E., Hasanbegović, E., & Škandro, S. (2023). Forenzička revizija i finansijske prevare – teorija i praksa. Tuzla: Visokoškolska ustanova FINra.
  • IBM, (2020). Fraud prevention and detection solutions. https://www.ibm.com/fraud-prevention/ (02.04.2025.).
  • International Federation of Accountants, (2023). Digital transformation and the accountancy profession: Navigating the skills gap. International Federation of Accountants (IFAC).
  • KPMG, (2023). Forensic Data Analytics: Global Case Study Report. KPMG International.
  • Lekić, Ž., Bjelajac, Ž., & Carić, M. (2018). Forenzičko računovodstvo i revizija prevara. Novi Sad: Pravni fakultet za privredu i pravosuđe Univerziteta Privredne akademije.
  • McKinsey & Company, (2020). Using advanced analytics to combat fraud. McKinsey & Company.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), (2023). Helping SMEs reach their digital potential. OECD Publishing.
  • Petković, A. (2010). Forenzička revizija: Kriminalne radnje u finansijskim izvještajima. Bečej: Proleter AD.
  • PricewaterhouseCoopers, (2022). Global Economic Crime and Fraud Survey 2022. Preuzetto sa: https://www.pwc.com/gx/en/services/forensics/economic- crime-survey/2022.html (02.04.2025.).
  • PwC, (2021). Global Economic Crime and Fraud Survey. Preuzeto sa: https://www.pwc.com/gx/en/services/forensics/economic-crime-survey.html (02.04.2025.).
  • PwC, (2023). AI in Forensic Investigations: Case Examples from Industry. PwC Global Forensics.
  • Tapscott, D., & Tapscott, A. (2016). Blockchain Revolution: How the Technology Behind Bitcoin Is Changing Money, Business, and the World. https://blockchain-revolution.com (02.04.2025.).
  • Transparency International, (2021). Blockchain: A solution looking for a problem. Transparency International.
  • UK Government & Ernst & Young, (2023). AI-enabled detection of fraud in COVID-19 support programs. HM Treasury & EY.
  • World Bank, (2023). The role of regulation in enabling responsible AI in financial services. The World Bank Group.