Naučna konferencija sa međunarodnim učešćem Politički i ekonomski aspekti porodičnog preduzetništva u kontekstu Zelene agende za Zapadni Balkan sa primenom veštačke inteligencije. Knj. 1 [pp. 279-290]
AUTHOR(S) / AUTOR(I): Nemanja Matić 
, Radenko S. Krulj , Milutin Matić
Download Full Pdf 
DOI: 10.46793/83138.005.279M
ABSTRACT / SAŽETAK:
Sa prvim nastanjivanjem ljudi na prostore Srbije, u oblasti Donjeg Podunavlja, na desnoj obali Dunava, u predelu Lepenskog Vira pre više od osam i po milenijuma (oko 6.700-te godine pre nove ere) nastala su njihova prva naselja – sela, u kojima je novodoseljeno stanovništvo započelo svoj novo život, u novim uslovima i novom ambijentu. Za tako nešto, pre svega, bili su potrebni:
- Životni prostor i prirodni uslovi – teritorija, zemljište, reljef, klima, infrastruktura i drugo,
- Stanovništvo – svi uzrasti, pojedinačno i kolektivno,
- Učenje i rad u skladu sa prirodom i društvenim okvirom, na temeljima, angažovanja, znanja, iskustva, organizacije radnih procesa, lokalne sredine i društva u celini, ostalim faktorima od uticaja na život i rad ljudi na selu i njihovih društvenih zajednica tokom istorije.
Od tada pa nadalje – sve do današnjih dana u literaturi o selu i njegovom stanovništvu u Srbiji, pored ostalog, izdvajaju se „tri osnovna stuba“ na kojima su oni počivali (i danas je tako), i to:
- Seoska (ruralna) porodica,
- Porodično (seosko) poljoprivredno gazdinstvo,
- Seoski (ruralni) odnosi i njihova društvena struktura.
I u savremenom dobu neosporni su vrednost i značaj porodičnih poljoprivrednih gazdinstava za ukupan život i rad u selima na prostorima Srbije. To se, između ostalog, izražava i u odgovarajućim lokalnim i nacionalnim aktima i kontinuiranim radnim i životnim aktivnostima seoskog stanovništva u našoj zemlji. Takođe, oni su prepoznati i izraženi i na svim ostalim prostorima sveta gde postoje sela, poljoprivredna delatnost i seosko stanovništvo – od Organizacije za hranu i poljoprivredu – FAO pri OUN do Evropskog zelenog plana, Zelene agende EU za Zapadni Balkan i drugih.
U ovom radu autori nastoje da kažu neku reč više o porodičnim poljoprivrednim gazdinstvima, koja su tokom istorije uglavnom bili značajni stožeri postojanja, održanja i razvoja sela i poljoprivrede na svim prostorima Srbije, pa i Evrope i na planeti Zemlji u celini
KEYWORDS / KLJUČNE REČI:
Porodično poljoprivredno gazdinstvo, selo, poljoprivreda, seoska porodica, stanovništvo, Srbija, Evropski zeleni plan, Zelena agenda EU za Zapadni Balkan.
ACKNOWLEDGEMENT / PROJEKAT:
REFERENCES / LITERATURA:
- Agronews (2014): Porodična gazdinstva pobeđuju glad, https://www. rs/porodicna-gazdinstva-pobeduju-glad/.
- Zakonu o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju (“Sl. glasnik RS”, br. 10/2013, 142/2014, 103/2015 i 101/2016), Beograd.
- Matić, Milutin (2016): Selo u Srbiji – blago koje traje, Zavod za proučavanje sela – Beograd, Ces_Nikon – Kragujevac i Društvo za narodno prosvećivanje „SVETIONIK“–Kragujevac, Beograd – Kragujevac.
- Mičić, Svjetlana (2022): Značaj (malih) porodičnih poljoprivrednih gazdinstava, Savjetodavna Srpske, Banja Luka, https://pssrs.net/znacaj- malih-porodicnih-poljoprivrednih-gazdinstava/.
- Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srbije (2020): Zelena agenda za Zapadni Balkan, https://europa.rs/images/ publikacije/zelena-agenda.pdf.
- Održivi razvoj (2020): Šta je Zelena agenda Evrope?, https://www. org.rs/2-1-sta-je-zelena-agenda-ciljevi-i-prioriteti-za-odrzivi- razvoj/.
- Šošević, Jovana (2020): Porodična gazdinstva su okosnica srpske poljoprivrede, treba im pomoći, boljazemlja.com, https://boljazemlja. com/organizacija-za-hranu-i-poljoprivredu-un-fao-porodicna-gazdinstva-su- okosnica-srpske-poljoprivrede-treba-im-pomoci/