14. Savetovanje o elektrodistributivnim mrežama Srbije, sa regionalnim učešćem (2024), Broj rada: I-5.04
АУТОР / AUTHOR(S): Jovana Maljković, Andrija Vujović, Stevan Živković, Vladimir Ivanović
DOI: 10.46793/CIRED24.I-5.04JM
САЖЕТАК / ABSTRACT:
Gubici u elektrodistributivnom sistemu su jedan od ključnih elemenata koji ukazuju na stepen ekonomičnosti poslovanja i kvaliteta obavljanja djelatnosti distribucije električne energije. Troškovi nabavke električne energije za pokrivanje gubitaka imaju značajan udio u troškovima i prihodima operatora distributivnog sistema. Od 2021. godine cijene na veleprodajnom tržištu električne energije značajno rastu, a samim time i troškovi nabavke električne energije za pokrivanje gubitaka, što poslovanje operatora distributivnog sistema, kao i regulatorni tretman gubitaka, čine posebno izazovnim. Zadatak regulatornog tretmana gubitaka je da osigura da operatori sprovode ekonomski učinkovitije operativne i investicijske odluke usmjerene na ograničavanje/smanjenje količine gubitaka i troškove električne energije za pokrivanje gubitaka u mreži. U Crnoj Gori prema važećoj Metodologiji za utvrdjivanje regulatorno dozvoljenog prihoda i cijena za korišćenje distributivnog sistema električne energije (u daljem tekstu: Metodologija) koju donosi Regulatorna agencija za energetiku i regulisane komunalne djelatnosti uredjuje se regulatorni tretman gubitaka – utvrdjivanje priznate planirane količine i troškova gubitaka, kao i podsticaj za njihovo smanjene.
U radu je dat osvrt na značenje Metodologije – kako za predhodni tako i za trenutni regulatorni period, te je prikazan i ostvareni trošak nabavke električne energije za pokrivanje gubitaka u Crnogorskom elektrodistributivnom sistemu
КЉУЧНЕ РЕЧИ / KEYWORDS:
gubici električne energije, operator distributivnog sistema, regulatorni tretman
ЛИТЕРАТУРА / REFERENCES:
[1] “Zakon o energetici”, „Službeni list Crne Gore“, broj 082/20 od 06.08.2020. godine
[2] REGAGEN “Metodologija za utvrđivanje regulatorno dozvoljenog prihoda i cijena za korišćenje distributivnog sistema električne energije”, “Službeni list Crne Gore”, broj 71/2022 od 08.07.2022. godine
[3] “Tržišna pravila”, „Službeni list Crne Gore“, broj 025/19 od 30.04.2019. godine
[4] “Pravila za korekcije cijena i naknada”, „Službeni list Crne Gore“, broj 71/2022 od 08.07.2022. godine
[5] “Metodologija za utvrđivanje regulatornog prihoda javnog snabdjevača i regulisanih tarifa za snabdjevanje električnom energijom”, „Službeni list Crne Gore“, broj 2 od 11.01.2012. godine
[6] “Pravilnik o načinu obračuna odstupanja predaje i prijama električne energije od voznih redova”, „Službeni list Crne Gore“, „, broj 025/19 od 30.04.2019. godine
[7] “Metodologija za utvrđivanje cijena rokova i uslova za pružanje pomoćnih usluga i usluga balansiranja prenosnog sistema električne energije”, „Službeni list Crne Gore“, broj 71/2022 od 08.07.2022. godine i
[8] “Uputstvo za primjenu analitičkog postupka utvrđivanja dijagrama prijema i predaje električne energije kupaca priključenih na distributivni sistem električne energije i dijagrama gubitaka u distributivnom sistemu”, „Službeni list Crne Gore“, broj 40/19 od 14.04.2021. godine,
[9] CEDIS, “Studija gubitaka snage i energije u elektrodistributivnim mrežama Crne Gore“, maj 2022. godine.
[10] “2nd CEER Report on Power Losses”, https://www.ceer.eu/, pristupljeno: jun 2024.