37. savetovanje CIGRE Srbija (2025) SIGURNOST, STABILNOST, POUZDANOST I RESILIENCE ELEKTROENERGETSKOG SISTEMA MULTISEKTORSKO POVEZIVANJE U ENERGETICI I PRIVREDI – C5-01
AUTOR(I) / AUTHOR(S): Dragana Barjaktarević, Milan Danilović
DOI: 10.46793/CIGRE37.C5.01
SAŽETAK / ABSTRACT:
The subject matter of this paper is the analysis of the role of national regulators with an overview of Serbia and neighbouring countries in the region and of the exercise of their jurisdiction related to the electricity market improvement and development guidance via an innovative approach in line with climate and energy policy goals.
Bearing in mind that the Integrated National Energy and Climate Plan of the Republic of Serbia for the period 2030 with a vision until 2050 and the Energy Sector Development Strategy of the Republic of Serbia until 2040 with projections until 2050 as well as the Law on Amendments and Addenda to the Energy Law of the Republic of Serbia were adopted in Serbia during 2024 the authors give a current state-of-play in this area with future projections starting from the point that legal framework should eneble decarbonisation of the power system via the integration of the electricity produced from renewable energy sources as well as via measures which should stimulate the investments aimed at the creation of a decarbonised and sustainable power systems and at electricity storage facilities, energy efficiency and demand response in order to meet the market needs and provide security of supply in line with the Energy Law.
Starting from the point that there are changes in the electricity market caused by the introduction of new players in line with the ruling EU regulations as well as by new requirements which reflect the implementation of the Fourth EU Energy Package, in the paper, the authors offer their view of the innovative approach to the electricity market and to regualtion aimed at the compliance with climate and energy policy goals and at the increase of flexibility of the power system in all its aspects.
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
Regulatory authorities, Power system, Fourth European Union Energy Package, Law on Amendments and Addenda to the Energy Law of the Repbulic of Serbia, decarbonisation, regulation, climate goals
PROJEKAT / ACKNOWLEDGEMENT:
LITERATURA / REFERENCES:
[1] Dragana Barjaktarević, Uglješa Marković, Pravni i institucionalni okvir za rast i razvoj energetskog sektora Republike Srbije i uloga AERS-a u ovom procesu, Fakultet za poslovne studije i pravo Univerziteta „Union – Nikola Tesla“, Beograd 2021.
[2] Ibid.
[3] Ljubo Maćić, „Regulacija energetskog sektora Srbije, stanje i perspektive“, Agencija za energetiku Republike Srbije, Beograd 2017.
[4] Ibid.
[5] I Sanford V. Berg, Regulatory Functions Affecting Renewable Energy in Developing Countries, The Electricity Journal, July 2013.
[6] Zakon o ratifikaciji Ugovora o osnivanju Energetske zajednice između Evropske zajednice i Republike Albanije, Republike Bugarske, Bosne i Hercegovine, Republike Hrvatske, Bivše Jugoslovenske Republike Makedonije, Republike Crne Gore, Rumunije, Republike Srbije i Privremene Misije Ujedinjenih nacija na Kosovu u skladu sa Rezolucijom 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija – UEnZ, Sl. glasnik RS, br. 62/06.
[7] Dragana Barjaktarević, Aca Marković, Željko Marković, „Uloga regulatornih tela u adaptaciji, transponovanju i implementaciji propisa EU u oblasti energetike – stanje u Srbiji i regionu“, 34. savetovanje CIGRE Srbija, 2019.
[8] Zakon o potvrđivanju sporazuma iz Pariza, „Službeni glasnik RS – Međunarodni ugovori“, br. 4/17.
[9] Dragana Barjaktarević, „Mere i podsticaji za korišćenje obnovljivih izvora energije“, LEMIMA 2021, Fakultet za poslovne studije i pravo Univerziteta „Union – Nikola Tesla“ u Beogradu.
[10] Ibid.
[11] Zakon o izmenama i dopunama Zakona o energetici, „Službeni glasnik RS“, br. 94/24.
[12] Directive (EU) 2018/2001 of the European Parliament and of the Council of 11 December 2018 on the promotion of the use of energy from renewable sources (Text with EEA relevance.), Official Journal L 328, 21.12.2018, p. 82–209.
[13] D. Barjaktarević, „Mere i podsticaji za korišćenje obnovljivih izvora energije, LEMIMA 2021.
[14] Strategija razvoja energetike Republike Srbije do 2040. godine sa projekcijama do 2050. godine, „Službeni glasnik RS“, br. 94/24.
[15] Nataša M. Tomić, Nuklearna energija – rizici i kontrola, Zadužbina Andrejević, Beograd 2003.
[16] Vukasović V., Razvoj nauke i tehnologije i međunarodno pravo: neke od osnovnih karakteristika uticaja naučno-tehnološkog razvoja na međunarodno pravo, Beograd, 1978.
[17] Strategija razvoja energetike Republike Srbije do 2040. godine sa projekcijama do 2050. godine, „Službeni glasnik RS“, br. 94/24.
[18] Akcioni plan za sprovođenje Sofijske deklaracije o Zelenoj agendi za Zapadni Balkan 2021.-2030.
https://www.google.com/search?rlz=1C1GCES_enRS921RS921&sxsrf=ALiCzsYtXXzfrHf7xn6C6BS-T63m_5YpJQ:1652879341533&q=Akcioni+plan+za+sprovo%C4%91enje+Sofijske+deklaracije+o+Zelenoj+agendi+za+Zapadni+Balkan+2021.-2030.&spell=1&sa=X&ved=2ahUKEwiUuYiwj-n3AhUxRvEDHUV8AvsQBSgAegQIARA2&biw=1680&bih=907&dpr=1, pristupljeno 14.04.2025. godine.
[19] Zelena agenda za Srbiju, https://europa.rs/zelena-agenda-za-srbiju/, pristupljeno 16.04.2025. godine.
[20] Centar za životnu sredinu, tehničke propise, kvalitet i društvenu odgovornost, 2020, „Zelena agenda“ za zapadni Balkan, https://api.pks.rs/storage/assets/Zelena%20agenda%20za%20Zapadni%20Balkan_info.pdf, , pristupljeno 15.04.2025. godine.
[21] Dragana Barjaktarević, „Održivi razvoj i cirkularna ekonomija“, Fakultet za poslovne studije i pravo Univerziteta „Union – Nikola Tesla“ u Beogradu, 2022.
[22] Dragana Barjaktarević, „Strategijski aspekti očuvanja i zaštite životne sredine u Republici Srbiji“, Fakultet za poslovne studije i pravo Univerziteta „Union – Nikola Tesla“ u Beogradu, 2025.
[23] Ministarstvo zaštite životne sredine: Strategija zaštite životne sredine – Zelena agenda Republike Srbije za period 2024 – 2033. godine, https://ekologija.gov.rs/informacije-od-javnog-znacaja/javne-rasprave/javni-poziv-za-ucesce-javnosti-u-procesu-konsultacija-u-vezi-sa-izradom-strategije-zastite-zivotne-sredine-zelena-agenda-republike-srbije-za-period-2024-2033-godine, pristupljeno 16.04.2025. godine.
[24] D. Barjaktarević, U. Marković, 2021.
[25] Jovan Mikulović i Željko Đurišić, Solarna energetika, Akademska misao, 2019.
[26] Ibid.
[27] D. Barjaktarević, U. Marković, 2021.
[28] Komercijalni prozjumer–rešenje za privredu da se dekarbonizuje i obezbedi stabilno snabdevanje električnom energijom, https://balkangreenenergynews.com/rs/komercijalni-prozjumer-resenje-za-privredu-da-se-dekarbonizuje-i-obezbedi-stabilno-snabdevanje-elektricnom-energijom/, pristupljeno 17.04.2025. godine.