MIT O ŽRTVI U KULTURI I KNJIŽEVNOSTI

Serbian Studies Research, br.1, God. XV (2024) (str. 55-63)

AUTOR(I) / AUTHOR(S): Bojan Jovanović

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/SSRXV.055J

SAŽETAK / ABSTRACT:

U radu se ukazuje na važnosti mitskog aspekta žrtvenog obreda u tradicionalnoj kulturi. Priča o obrednoj smrti kao žrtvovanom životu ima za cilj da proizvede ono što je u određenoj zajednici potrebno da bi opstala. Anali- zira se funkcija i smisao žrtvenog odricanja u narodnoj i pisanoj književnosti, i naglašava – na primeru kosovskog mita – kako je nekritičko prihvatanje mita doprinelo njegovom neadekvatnom prenošenju iz tradicije u nauku.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

mit, obred, žrtva, samožrtva, kultura

LITERATURA / REFERENCES:

  • Aristotel. O pesničkoj umetnosti. Beograd: Zavod za izdavanje udžbenika SR Srbije, 1966. [orig.] Aristotel. O pesničkoj umetnosti. Beograd: Zavod za izdavanje udžbenika SR Srbije, 1966.
  • Bergson, A. Dva izvora morala i religije. Novi Sad: Književna zajednica Novog Sada, 1989.
  • Boas, F. Um primitivnog čoveka. Beograd: Prosveta, 1982.
  • Vlahović, P. Običaji, verovanja i praznoverice naroda Jugoslavije. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod, 1972. [orig.] Vlahović, P. Običaji, verovanja i praznoverice narodaJugoslavije. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod, 1972.
  • Dirkem, E. Elementarni oblici religijskog života. Beograd: Prosveta, 1982. [orig.] Dirkem, E. Elementarni oblici religijskog života. Beograd: Prosveta, 1982.
  • Drobnjaković, B. Etnologija Jugoslavije, deo I. Beograd: Naučna knjiga, 1960. [orig.] Drobnjaković, B. Etnologija Jugoslavije, deo I. Beograd: Naučna knjiga, 1960. Janićijević, J. U znaku Moloha: antropološki ogled o žrtvovanju. Beograd: Vajat, 1986. [orig.] Janićijević, J. U znaku Moloha: antropološki ogled o žrtvovanju. Beograd: Vajat, 1986.
  • Jovanović, B. „Mit o nemrima”. Istočnik, br. 23, Beograd 1997, 122–131. [orig.] Jovanović, B. „Mit o nemrima”. Istočnik, br. 23, Beograd 1997, 122–131.
  • Jovanović, B. „Bajkoliko preoblikovanje mita o ubijanju staraca”. Povelja, br. 3–4, Kraljevo 1997, 84–89. [orig.] Jovanović, B.. „Bajkoliko preoblikovanje mita o ubijanju staraca”. Povelja, br. 3–4, Kraljevo 1997, 84–89.
  • Jovanović, B. „Poetika lapota”. Književnost, br. 11–12, Beograd 1997, 1930–1939. [orig.] Jovanović, B. „Poetika lapota”. Književnost, br. 11–12, Beograd 1997, 1930–1939.
  • Kasirer, E. Filozofija simboličkih oblika, I–III. Novi Sad: Dnevnik – Književna zajednica Novog Sada, 1985.
  • Langer, S. Filozofija u novome ključu. Beograd: Prosveta, 1967. Meletinski, E. Poetika mita. Beograd: Nolit, 1983.
  • Mihaljčić, R. (red.). Boj na Kosovu – starija i novija saznanja. Beograd: Književne novine, 1992. [orig.] Mihaljčić, R. (red.). Boj na Kosovu – starija i novija saznanja. Beograd: Književne novine, 1992.
  • Mos, M. Sociologija i antropologija, I. Beograd: Prosveta, 1982.
  • Trojanović, S. „Glavni srpski žrtveni običaji”. Srpski etnografski zbornik, XVIII, Beograd, 1911. [orig.] Trojanović, S. „Glavni srpski žrtveni običaji”. Srpski etnografski zbornik, XVIII, Beograd, 1911.
  • Filippi, Ž. Sedam antropoloških struktura. Zagreb: „August Cesarec”, 1985.
  • Frojd, S. „Nelagodnost u kulturi”. U: Iz kulture i umetnosti. Novi Sad: Matica srpska, 1969.
  • Čajkanović, V. Stara srpska religija i mitologija, knj. V. Beograd: Srpska književna zadruga, 1994. [orig.] Čajkanović, V. Stara srpska religija i mitologija, knj. Beograd: Srpska književna zadruga, 1994.
  • Džadžić, P. Hrastova greda u kamenoj kapiji: mitsko u Andrićevom delu. Beograd: Naučna knjiga 1992. [orig.] Džadžić, P. Hrastova greda u kamenoj kapiji: mitsko u Andrićevom delu. Beograd: Naučna knjiga 1992.