O KARAKTERISTIKAMA EKSPRESIVA U ROMANU „NAŠE TAMNOVANJE“ JEZDIMIRA DANGIĆA

Lipar 76 (2021), (str. 25-39)

AUTOR(I): Dušan M. Pejić

DOI: 10.46793/LIPAR76.025P

SAŽETAK:

U radu je riječ o ekspresivnoj leksici kao jezičko-stilskoj dominanti Dangićevog romana Naše tamnovanje. Iz romana ekscerpirana građa u radu je razvrstana po morfološkim i semantičkim kriterijumima. Naročita pažnja posvećena je onim leksemama koje su od Dangićevog vremena do danas iščezle iz aktivnog leksičkog sloja ili je njihova upotreba teritorijalno ograničena, tako da je rad zamišljen i kao mali prilog proučavanju istorijata ekspresivne leksike u Srba. Ukazano je na stilske efekte upotrebe ekspresivne leksike u književnoumjetničkom djelu, a naročito u smislu korišćenja ekspresiva kao sredstva za karakterizaciju likova jezikom.

KLJUČNE REČI:

ekspresivna leksika, ekspresiv, emocija, ocjena, metaforička derivacija, konotacija, hipokorističnost, pejorativnost

LITERATURA:

Izvor:

Miroljub Bogić (Jezdimir Dangić), Naše tamnovanje, Tuzla: Štamparija Jovan Petrović, 1938.

Bibliografija (korišćena literatura):

Babić 2015: M. Babić, Sintaksički i stilistički ogledi, Beograd: Jasen.
Bjeletić 1995: M. Bjeletić, „Turcizmi u srpskohrvatskoj terminologiji srodstva”, u: Južnoslovenski filolog, LI, urednik Milka Ivić, Beograd: Institut za srpski jezik SANU, 203–221.
Đurić Mišina 2017: V. Đurić Mišina, Novi prilozi za biografiju vojvode Jezdimira Dangića, treće izdanje, Beograd: autorovo izdanje.
Jovanović 2018: J. B. Jovanović, Leksika pogrdnog značenja u imenovanju čoveka u srpskom jeziku, Beograd: Univerzitet u Beogradu, Filološki fakultet, neobjavljena doktorska disertacija, link: https://uvidok.rcub.bg.ac.rs (20. 5. 2020)
Klaić 1978: B. Klaić, Rječnik stranih riječi, Zagreb: Nakladni zavod MH.
Kovačević 2006: M. Kovačević, O tipovima i stilskim osobinama disfemizama i eufemizama, u: Spisi o stilu i jeziku, Banja Luka: Književna zadruga, 126–178.
Kovačević 2013: M. Kovačević, Srpski pisci u ozračju stilistike, Beograd: „Filip Višnjić”.
Prins 2011: Dž. Prins, Naratološki rečnik. Prevela s engleskog: Brana Miladinov. U originalu: Gerald Prince Dictionary of Narratology Revised Edition, 2003, Lincoln and London, University of Nebraska Press, 2003. Beograd: Službeni glasnik.
Radojčić 2010: J. S. Radojčić, Biografije Srba zapadno od Dunava i Drine, knjiga I, Novi Sad: Prometej.
Ristić 2004: S. Ristić, Ekspresivna leksika u srpskom jeziku: teorijske osnove i normativno-kulturološki aspekti, Beograd: Institut za srpski jezik SANU.
RSANU 1959: Rečnik srpskohrvatskog književnog i narodnog jezika, Beograd: Srpska akademija nauka, Institut za srpski jezik.
RSJ 2011: Rečnik srpskoga jezika, Novi Sad: Matica srpska.
Tošović 2004: B. Tošović, „Ekspresivnost”, u: Stil, Beograd: Međunarodno udruženje „Stil”. 2004. 25–61. Link: https://www.rastko.rs/cms/files/books/
49c94a2930469 (19. 5. 2020)
Tešić 1990: G. Tešić, Utuljena baština, Beograd: Književno-izdavačka zadruga Dositej.
Škaljić 1966: A. Škaljić, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo: „Svjetlost” Izdavačko preduzeće.