AUTOR(I) / AUTHOR(S): Nikola Z. Peulić
DOI: 10.46793/LIPAR83.083P
SAŽETAK / ABSTRACT:
Predmet ovog rada jeste preispitivanje semantike i strukture Borhesove priče Vrt sa račvastim stazama i Pavićevog romana Unikat. Cilj istraživanja je da se kroz elemente poetike postmodernizma progovori o sličnosti navedenih dela i to kroz posmatranje toposa lavirinta, funkcije snova i oniričkih iskustava u Pavićevom Unikatu, gde se posredstvom snova razrešava smrt operskog pevača Distelija. U Pavićevom romanu Unikat i Borhesovoj priči Vrt sa račvastim stazama lavirint je potencijalni izlazak koliko i potencijalni ćorsokak. Pred čitaocem romana Unikat postavlja se paradoksalno pitanje: da li roman od sto završetaka zapravo ima svoj konačan kraj, ili je to samo veliki lavirint sa stazama koje se račvaju. Pred njim je univerzalna mogućnost izbora, mogućnost da bira jednu od sto staza vrta koja će ga odvesti do unikatnog kraja na kome će pronaći: ubicu, saučesnika ili samog sebe?
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
postmodernizam, lavirint, staza, zločin
LITERATURA / REFERENCES:
Izvori
- Borhes 1963: H. L. Borhes, Maštarije, Beograd: Nolit.
- Pavić 2004: M. Pavić, Unikat, Beograd: Dereta.
- Pavić 2004a: M. Pavić, Plava sveska: katalog svih sto završetaka romana–delteUnikat, Beograd: Dereta.
- Platon 2015: Platon, Gozba ili O ljubavi, Beograd: Dereta.
Literatura
- Batler 2012: K. Batler, Postmodernizam Sasvim kratak uvod, Beograd: Službeni glasnik.
- Bodrijar 1998: Ž. Bodrijar, Savršen zločin, Beograd: Časopis Beogradski klub.
- Damjanov 2012: S. Damjanov, Šta to beše srpska postmoderna?, Beograd: Službeni glasnik.
- Delić 1997: J. Delić, Fragmenti o H. L. Borhesu u svetskoj književnosti, u: Radivoje Konstantinović, Filip Matić, Marko Nedić (red.), Horhe Luis Borhes: radovi sa međunarodnog književno–naučnog skupa posvećenog H. L. Borhesu održanog 24. i 25. septembra 1996. godine u Beogradu i drugi tekstovi, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpska književna zadruga, Jugoslovensko udruženje latinoamerikanista, 112‒129.
- Živković 2016: D. Živković, Otvoreni lavirinti: Eko i Pavić, Kragujevac: Filum.
- Konstantinović 1997: R. Konstantinović, Argentinac kosmopolita, u: Radivoje Konstantinović, Filip Matić, Marko Nedić (red.), Horhe Luis Borhes: radovi sa međunarodnog književno–naučnog skupa posvećenog H. L. Borhesu održanog 24. i 25. septembra 1996. godine u Beogradu i drugi tekstovi, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpska književna zadruga, Jugoslovensko udruženje latinoamerikanista, 23‒29.
- Lukić 1997: LJ. Lukić, Stvarnost ili mit, u: R. Konstantinović, F. Matić, M. Nedić (red.), Horhe Luis Borhes: radovi sa međunarodnog književno–naučnog skupa posvećenog H. L. Borhesu održanog 24. i 25. septembra 1996. godine u Beogradu i drugi tekstovi, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpska književna zadruga, Jugoslovensko udruženje latinoamerikanista, 205‒215.
- Pavlović 1997: M. Pavlović, Borhes i skepticizam našeg veka, u: R. Konstantinović, F. Matić, M. Nedić (red.), Horhe Luis Borhes: radovi sa međunarodnog književno–naučnog skupa posvećenog H. L. Borhesu održanog 24. i 25. septembra 1996. godine u Beogradu i drugi tekstovi, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpska književna zadruga, Jugoslovensko udruženje latinoamerikanista, 30‒35.
- Pijanović 1998: P. Pijanović, Pavić, Beograd: „Filip Višnjićˮ.
- Prelević 1997: B. Prelević, Borhesovski infinitum, u: R. Konstantinović, F. Matić, M. Nedić (red.), Horhe Luis Borhes: radovi sa međunarodnog književno–naučnog skupa posvećenog H. L. Borhesu održanog 24. i 25. septembra 1996. godine u Beogradu i drugi tekstovi, Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpska književna zadruga, Jugoslovensko udruženje latinoamerikanista, 103‒106.
- Hačion 1996: L. Hačion, Poetika postmodernizma: istorija, teorija, fikcija, Novi Sad: Svetovi.