Urbanizam i održivi razvoj (2025) [pp. 79-86]
AUTHOR(S) / AUTOR(I): Nevena Vasiljević, Sandra Mitrov
Download Full Pdf 
DOI: 10.46793/Urbanizam25.079V
ABSTRACT / SAŽETAK:
Potpisivanjem Evropske konvencije o predelu, Republika Srbija je preuzela obavezu planiranja, očuvanja i upravljanja predelima u skladu sa savremenom konceptualizacijom predela. Holistički pristup „čitanju i tumačenju“ predela kao celine osnovna je premisa Konvencije, a uz Mekhargov „dizajn u skladu s prirodom“ (Ian McHarg, Design with Nature, 1969) čini deo manifesta škola pejzažne arhitekture. Kao obaveza primene Konvencije, izrađen je Atlas tipova karaktera predela Beograda, koji sadrži strateška pravila uređenja. Autorski tim preporučuje dopune Zakona o planiranju i izgradnji koje bi uključivale pravila uređenja predela – morfološko-ekološka i predeono-oblikovna pravila. Metoda procene karaktera predela je modularna i primenljiva u izradi prostornih i urbanističkih planova, kao i u studijama procene uticaja na životnu sredinu. Pitanje „Kakvu vrstu grada želimo?“ postavlja se dugi niz godina. Savremeni koncepti poželjnih gradova nose atribute kao što su: „zeleni, održivi, pametni i ekološki“. Proces njihovog oblikovanja zahteva transdisciplinarni pristup koji prepoznaje karakter predela kao javno dobro i javni interes. Ovaj vrednosni okvir je osnova za razvoj zelene infrastrukture. U ovom radu su prikazana iskustva primene metode karakterizacije predela na regionalnom nivou (Beograd) i lokalnom nivou (Surčin).
KEYWORDS / KLJUČNE REČI:
holizam, karakter predela, procena karaktera predela, pravila uređenja predela, zelena infrastruktura
REFERENCES / LITERATURA:
- Ahern, J. (2007): „Green Infrastructure for Cities: The Spatial Dimension“, Cities of the Future: Towards integrated sustainable water and landscape management, Edited by Novotny, V., Breckenridge, L., Brown, P., IWA Publishing, London, UK P. 267-283.
- Ahern J. (2005): Theories, methods and strategies for sustainable landscape planning, Tress, B., Tress, G., Fry, G., Opdam, P. (eds.).
- McHarg, I. (1967); An ecological method, Theory in landscape architecture, Edited by Swaffield, S., University of Pennsylvania Press, Philadelphia, 2002. p. 38-43.
- Hough, M. (2007): „Nature as Infrastrukture: Strategies for Sustainable Regional Landscape“, Section 3: Contested Landscapes – The Ecological Structure of City Regions, Journal Places 19(1), College of Environmental Design, UC Berkeley p 54-58.
- Landscape Character Assessment – Guidance for England and Schotland, The Countryside Agency and Scottish Natrual Heritage, Department of Landscape University of Sheffield and Land Use Consultants, 2002.
- Swanwick, (2002) “Landscape Character Assessment, Guidance for England and Scotland,” The Countryside Agency and Scottish Natural Heritage.
- Prokop, G.; Jobstmann, H.; Schönbauer, A. (2011): Overview on Best Practices for Limiting Soil Sealing and Mitigating Its Effects in EU-27 (Environment Agency Austria); Technical Report 2011-50; EU Publications: Luxembourg.
- Tobias, 2012.
- Ferenčak, (2023): „Nekoliko napomena o urbanizmu, evoluciji i poželjnoj budućnosti sadržaja i oblika stanovanja u gradu“, Zbornik radova, 19. letnja škola urbanizma, Vrnjačka Banja, 2023.
- Vasiljvić, N. (2018) : „Teorije i metode planiranja predela“, Šumarski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Beograd.
- Vasiljević, N. (2013): „Planiranje predela kao instrument prostornog razvoja Srbije“, Šumarski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Beograd.
- Vasiljević, N., Mitrović, S., Devetaković, J., & Pešić, M. (2024): „Landscape approach to Forest landscape restoration (FLR): Case study of Surčin municipality“, REFORESTA, 18, 83-106. https://doi.org/10.21750/REFOR.18.05.121.