Mladi filolozi I (2025)[12-28]
AUTHOR(S) / AUTOR(I): Dragana S. Trivaković
Download Full Pdf 
DOI: 10.46793/MFXVI-1.012T
ABSTRACT / SAŽETAK:
U radu se analizira rečenična linearizacija na korpusu prvog toma Ljetopisa crkovnog iz druge polovine XVII veka. Rečenična linearizacija tumači se u svetlu razvoja sintaksičke konfigurativnosti i sintaksičke tranzitivnosti. Razmatra se pozicioniranje subjekta, predikata i objekta u jeziku Andrije Zmajevića. Izdvojene i analizirane su dvočlane (SV, VO, ViO), tročlane (SVO, SViO, VOiO) i četvoročlane (SVOiO) rečenične strukture. Rezultati potvrđuju činjenicu da je sintaksička konfigurativnost fazična kategorija. SV model svojom učestalošću izdvaja se kao bazični u svim rečeničnim strukturama, dok se u gotovo izjednačenom frekvencijskom odnosu modela VO/OV i ViO/iOV odražavaju još uvek neprevreli procesi na polju rečenične linearizacije, ali i razvoja tranzitivnosti.
KEYWORDS / KLJUČNE REČI:
starosrpski jezik, red reči, rečenična linearizacija, sintaksička tranzitivnost, Ljetopis crkovni, Andrija Zmajević
REFERENCES / LITERATURA:
Izvor
- Zmajević 1996: A. Zmajević, Ljetopis crkovni, Tom I [priredio M. Pižurica], Cetinje: Obod.
Literatura
- Bojović 2006: Z. Bojović, Ljetopis crkovni Andrije Zmajevića, Godišnjak Katedre za srpsku književnost sa južnoslovenskim književnostima II, 25 –37.
- Grković-Mejdžor 2007: J. Grković-Mejdžor, Jezik srpske srednjovekovne pismenosti: dostignuća i zadaci, Šezdeset godina Instituta za srpski jezik SANU, Zbornik radova I, 249–266.
- Grković-Mejdžor 2007: J. Grković-Mejdžor, Razvoj sintaksičke tranzitivnosti, Zbornik Matice srpske za slavistiku 71–72, 417–433.
- Grković-Mejdžor 2008: J. Grković-Mejdžor, Ka rekonstrukciji praslovenske sintakse, Zbornik Matice srpske za slavistiku 73, 71–83.
- Mrazović, Vukadinović 2009: P. Mrazović, Z. Vukadinović, Gramatika srpskog jezika za strance, Sremski Karlovci – Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
- Pavlović 2013: S. Pavlović, Uzroci i mehanizmi sintaksičkih promena u srpskom jeziku, Sremski Karlovci – Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
- Pižurica 1989: M. Pižurica, Jezik Andrije Zmajevića, Titograd: CANU.
- Pižurica 1996: M. Pižurica, Andrija Zmajević – život i rad, u: A. Zmajević Ljetopis crkovni, Cetinje: Obod.