Jezik, književnost i empatija (2025) (448-465. str.)
AUTOR(I) / AUTHOR(S): Jelena M. Pavlović Jovanović 
Danijela M. Milčić Đošić
Download Full Pdf 
DOI: 10.46793/LLE25.448PJ
SAŽETAK / ABSTRACT:
U novije vreme sve se više naglašava značaj empatičko-etičkog modela čitanja književnosti. Savremeno doba nameće potrebu da se učenici još na osnovnoškolskom nivou upoznaju sa empatijom, ali i da usvoje važne poslovne i digitalne veštine. Spajanje metoda idealnog čitaoca, sa korišćenjem metoda dizajnerskog mišljenja i veštačke inteligencije, pokazuju kako se empatija može praktično razviti na primeru kreiranja idealnog čitaoca drame Pokondirena tikva Jovana Sterije Popovića. Kroz specijalno dizajnirana pitanja i tehnike dizajnerskog mišljenja uz upotrebu veštačke inteligencije za razumevanje korisnika učenici kreiraju idealne čitaoce različitog profila. Na osnovu dobijenog teksta veštačka inteligencija kreira vizuelizaciju avatara. Rad nudi teorijski aspekt metoda idealnog čitaoca, model časa, analizu i prezentaciju radova učenika. Uz promenu paradigme (inovacija je na nivou prompta veštačkoj inteligenciji) pokazuje se kako je moguće dobiti potpuno originalne učeničke radove, podstaći njihove digitalne veštine i kreativnost. Učenici empatiji prilaze na nov način, koji im može pomoći u profesionalnom životu.
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
empatija, idealni čitalac, veštačka inteligencija
PROJEKAT / ACKNOWLEDGEMENT:
LITERATURA / REFERENCES:
- Bjelanović, N. (2018). Narativni sentiment (ponovno) pojmovno odjijevanje prozne emotivnosti. Književna istorija, 50/164, 177–204.
- Božić, S. (2020). Empatijsko-etički model čitanja u nastavi književnosti. Književna istorija, 52/170, 295–318.
- Garnier, M. & Poncin, I. (2013). The avatar in marketing: Synthesis, integrative framework and perspectives. Recherche et Applications en Marketing, 28(1), 85–115.
- Gocen, A. & Aydemir, F. (2020). Artificial Intelligence in Education and Schools. Research on Education and Media, 12/1, 13–21.
- Janković Nikolić, M. (2020). Empatija i sistematičnost kod dece predškolskog uzrasta. Specijalna edukacja i rehabilitacija, 19/3, 195–210.
- Jevtić, M. & Dekić, M. (2020). Design thinking – kako da stvarate proizvode koje ljudi žele. Beograd: Finesa.
- Klikovac, D. (2004). Metafore u mišljenju i u jeziku. Beograd: XX vek.
- Malešević, M. (2025). Avatar, radna sveska sa treninga, neobjavljen radna sveska, januar 2025, 1–5.
- Malešević, M. (2025). Avatar, video-snimak treninga, pristupljeno sa dozvolom, februar–jun 2025, privatna arhiva autorke.
- Mandić, D. (2024). Nova paradigma obrazovanja i potencijali veštačke inteligencije. Napredak, vol. V, br. 2, 83–96.
- Marino, M. T., James D. Basham, J. D., Courtade, G., Hott, B. L., Howorth, S. K., BCBA-D, Goldman, S. R. & Vasquez E. III. (2024). Using AI in the Classroom: Considerations for Educators. In: Artificial Intelligence: The Impact of AI on Education for All Learners. Center for Innovation, Design, and Digital Learning (38–54). Pristupljeno 31.07.2025. na https://ciddl.org/wp-content/uploads/2025/03/Artificial-Intelligence-The-Impact-of-AI-on-Education-for-All-Learners.pdf.
- Pavlović Jovanović, J. & Milčić Đošić, D. (2021). Organizovanje časa srpskog jezika po principu dizajnerskog mišljenja na primeru obrade romana Robinzon Kruso. U S. Marinković (ur.), Nauka, nastava, učenje u izmenjenom društvenom kontekstu (401–414). Užice: Pedagoški fakultet.
- Petrović, A. (2018). Veb 2.0 alati – alati savremene nastave. Pristupljeno 30.07.2025. na https://srpskiumg.wordpress.com/wp-content/uploads/2018/02/web-2-0-pokondirena-tikva.pdf.