XXI vek – vek usluga i uslužnog prava (2020), str. 405-417
AUTOR(I): Milan Palević
DOI: 10.46793/XXIv-11.405P
SAŽETAK:
Međunarodno pravo raspolaže pravilima za rešavanje sporova mirnim putem, kao i pravilima koja se odnose na primenu sile. Predmet ovog rada su dobre usluge kao jedan od diplomatskih načina rešavanja sporova između država. Zajedno sa ostalim diplomatskim sredstvima, i sudskim sredstvima rešavanja sporova (međunarodni sud pravde i arbitraža) dobre usluge ulaze u red sredstava mirnog rešavanja sporova koje, u formi obaveze mirnog rešavanja sporova, u savremenom međunarodnom pravu ima status i pravnu snagu peremptorne norme – norme međunarodnog prava, jus cogens, od koje nema odstupanja i koja se jedino novom normom istog pravnog efekta i dejstva može dokinuti ili zameniti. U radu se opserviraju pojam i priroda međunarodnih sporova; načini i sredstva rešavanja međunarodnih sporova i evolutivno prerastanje mirnih sredstava rešavanja sporova u opštu normu međunarodnog prava izraženu kroz neformalizovanu, i taksativno neiskazanu, ali na pravnopolitičkom planu i u međunarodnoj zajednici i međunarodnom pravu opšteprihvaćenu klasifikaciju osnovnih prava i obaveza država. Kontekstualna analiza dobrih usluga unutar sistema diplomatskih sredstava rešavanja međunarodnih sporova, sa akcentom na posebnost odnosa i relativno koheziono jedinstvo i kompatibilnost sa posredovanjem, kao jednim od diplomatskih sredstava rešavanja sporova među subjektima međunarodnog prava, podrazumevani su deo ovog rada.
KLJUČNE REČI:
dobre usluge, posredovanje, diplomatska sredstva, mirno rešavanje sporova, međunarodni spor, osnovna prava i obaveze država.