XXI vek – Usluge i prava korisnika (2020) str. 595-607
AUTOR(I): Vanda Božić, Suzana Dimić
DOI: 10.46793/UPK20.595B
SAŽETAK:
Poreskim zahvatanjem obezbeđuju se sredstva za optimalno funkcionisanje društvenog poretka. Zbog toga što se oporezivanjem smanjuje raspoloživi dohodak, poreski obveznici neretko pribegavaju raznim oblicima izbegavanja plaćanja poreza. Savremene tendencije u razvoju javne uprave pod uticajem ideje o New Public Management utiču na modifikaciju tradicionalnog odnosa poreskih organa i poreskih obveznika. Umesto potčinjenog subjekta poreskog odnosa, poreski obveznik postaje korisnik poreskih usluga. Promena uloge poreskog obveznika, razvijanjem savremenog poreskog sistema u pravcu saradnje poreskih organa i poreskih obveznika, doprinosi dobrovoljnom povinovanju poreskoj obavezi. Na ovaj način se, preventivno, može uticati na suzbijanju izbegavanja plaćanja poreza, pa i deliktnih ponašanja poreskih obveznika. U radu autori su ukazali na problematiku operezivanja, na modifikaciju tradicionalnog odnosa poreskih organa i poreskih obveznika u uslužni koncept rada poreskih organa te time i na poverenje poreskih obveznika u poresku vlast. Prevencija poreskog kriminaliteta ogleda se kroz ulogu poreskog obveznika kao korisnika poreskih usluga. Represivne mere u borbi protiv najtežih oblika protivpravnih ponašanja poreskih obveznika sastoje se u inkriminisanju poreskih krivičnih dela sadržanih u Krivičnom zakoniku i Zakonu o poreskom postupku i poreskoj administraciji.
KLJUČNE REČI:
porezi, poreski obveznik, korisnik poreskih usluga, poreska krivična dela, preventivne i represivne mere.
LITERATURA:
- Anđelković, M., Prava obveznika u poreskom sistemu, Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu, br.42/2002.
- Božić, V., Koruptivno kazneno djelo davanja mita kao nezakonita „protuusluga za uslugu“, Zbornik radova: Usluge i uslužna pravila, Kragujevac, 2016, str. 829-846.
- Debelva, F., Mosquera, I., Privacy and Confidentiality in Exchange of Information Procedures: Some Uncertainties, Many Issues, but Few Solutions, Intertax, br. 5/2017.
- Ilić-Popov, G, Poreska administracija i poreski obveznik u poreskom postupku: „suparnici“ ili „saradnici„, Pravni život, br. 11/2019.
- Krivični Zakonik Republike Srbije, (Sl. glasnik RS, br. 85/2005, 88/2005 – ispr., 107/2005 – ispr., 72/2009, 111/2009, 121/2012, 104/2013, 108/2014, 94/2016 i 35/2019).
- Kulić, M., Milošević, G., Odnos krivičnih dela poreske utaje i neuplaćivanja poreza po odbitku u srpskom krivičnom pravu, Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, LIX, br. 2/2011, str. 323.
- Pavišić, B., Grozdanić, V., Veić, P., Komentar Kaznenog zakona, Zagreb, 2007.
- Presuda Apelacionog suda u Nišu Kž. 2889/2010, Bilten Apelacionog suda u Nišu, br. 1/2010.
- Presuda Vrhovnog suda Srbije Kž. 32/78.
- Presuda Apelacionog suda u Novom Sadu Kž. 3392/2011 od 22. novembra 2012, Bilten sudske prakse Višeg suda u Novom Sadu, br 4/2013.
- Presuda Okružnog suda u Beogradu Kž. 3441/2006 od 30. januara 2007, Bilten Okružnog suda u Beogradu, br. 77/2008.
- Presuda Okružnog suda u Beogradu Kž. 1544/2005 od 22. juna 2005, Bilten Okružnog suda u Beogradu, Beograd, br. 69/2005.
- Zakon o poreskom postupku i poreskoj administraciji Republike Srbije (Sl. glasnik RS, br. 80/2002, 84/2002 – ispr., 23/2003 – ispr., 70/2003, 55/2004, 61/2005, 85/2005 – dr. zakon, 62/2006 – dr. zakon, 63/2006 – ispr. dr. zakona, 61/2007, 20/2009, 72/2009 – dr. zakon, 53/2010, 101/2011, 2/2012 – ispr., 93/2012, 47/2013, 108/2013, 68/2014, 105/2014, 91/2015 – autentično tumačenje, 112/2015, 15/2016, 108/2016, 30/2018, 95/2018 i 86/2019).