ZVEZDANI NARATIV I KARTOGRAFIJA U ROMANU KARTA SOLI I ZVEZDA ZEJN DŽUHADAR

ZVEZDE :  književna, jezička, umetnička i kulturna astropoetika 2024, (487-498)

AUTHOR(S) / AUTOR(I): Nataša P. RAKIĆ, Aleksandra V. ČEBAŠEK NEŠKOVIĆ

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/Zvezde24.487R

ABSTRACT / SAŽETAK:

Ispredajući paralelnu priču o Nur i Raviji, o egzilu i putovanju iz rodnog Homsa kroz Bliski istok i severni deo Afrike, Zehn Džuhadar, američki pisac sirijskog porekla, umrežava u romanu Karta soli i zvezda (2019) priče o dvostruko motivisanom kretanju. Kroz priču o karavanskom putovanju šesnaestogodišnje devojčice Ravije i arapskog kartografa El Idrisija, pripoveda se o istraživačkom pohodu iz 12. veka koji je za cilj imao iscrtavanje do tada najtačnije karte Starog sveta, dok se, kroz putovanje male Nur i njene porodice iz ratom okovane Sirije ka Seuti, pripoveda o stradanju i patnji sirijskih izbeglica s početka 20. veka. Pored brojnih paralela između događaja na dvema vremenskim ravnima, motivsko čvorište romana čine ucrtane karte nastale kao odraz zvezdanih mapa koje akteri slede tokom neizvesnog putovanja. Istražujući povezanost islamske kartografije i arabljanske astronomije, uz naglašavanje značaja njihovog prožimanja, pred ovaj rad se postavlja zahtev da se u romanu Karta soli i zvezda ispita simbolika zvezda pomenutih u romanu, da se one dovedu u vezu sa razvojem arapske i islamske kartografije na primeru El Idrisijevog i Ravijinog putovanja i da se kroz analizu različitih tumačenja i imenovanja zvezda u odabranom romanu ukaže na značaj i nepromenljivost zvezdanog narativa koji povezuje različita vremena i svetove.

KEYWORDS / KLJUČNE REČI:

Zejn Džuhadar, Karta soli i zvezda, El Idrisi, karta, islamska kartografija, arapska astronomija, zvezda/zvezde

ACKNOWLEDGEMENT / PROJEKAT:

Istraživanje sprovedeno u radu finansiralo je Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije (Ugovor o realizaciji i finansiranju naučnoistraživačkog rada NIO u 2024. godini broj 451-03- 66/2024-03/ 200198).

REFERENCES / LITERATURA

  • Ber 1969: A. Baar, Ue Astronomical Significance of the Zodiac of Qusazr Amra, in: K. A. C.: Early Muslim Architecture, Oxford: Claredon Press.
  • Bogdonof 2020: N. Bogdonoff, Perpetual motion machine: Refugee experience in Zeyn Joukhadar’s fantasy adventure, Ue Map of Salt and Stars, Pleiades: Literature ik Coktext, 40(2), 274–275. https://doi.org/10.1353/plc.2020.0091 .
  • Etinghauzen i Grabar 1987: R. Ettinghausen and O. Grabar, The Art akd Architecture of Islam: 650-1250, Harmondsworth: Penguin Books.
  • Đudeti 2016: M. Giudetti, Ue Long Tradition of the Cycle of Paintings of Qusayr ̒Amra, Euroasiatica, DOI 10.14277/6969- 085-3/EUR-4-11.
  • Kanas 2012: N. Kanas, Star Maps: History, Artistry akd Cartography, New York; London : Springer.
  • King i Lorč 1995: D. A. King and R. P. Lorch, “Qibla Charts, Qibla Maps, and Related Instruments”, TheHistoryofCartography, Volume 2, University Of Chicago Press, 1995.
  • Koter 2018: B. J. Cotter, Riveting tale of Syrian refugees is a novel for our time, The Providekce Jourkal, https://www.providencejournal.com/story/entertainment/books/2018/07/20/timely-riveting-tale-of-syrian-refugees/11444625007/ (pristupljeno 14.08.2024).
  • Kur̓ an 2000: Kur’ak časki, Zagreb: Naklada C.
  • MekNirni 2018: A. Mc Nearney, Ue Best Summer Beach Reads of 2018, The Daily Beast, https://www.thedailybeast.com/the-best-summer-beach-reads-of-2018 (pristupljeno 14.08.2024).
  • Mohrem i Zuraikat 2023: B. Mohrem, M. J. Zuraikat, Baba‵s Death: Nour‵s Nostalgic Voice ik Zeyk Joukhadar‵s Ue Map of Salt and Sea, Theory akd Practice ik Lakguage Studies, Vol. 13, No. 5, 1204–1208.
  • O’Konel, Eri 2007: M. O’Konel, R. Eri, Ilustrovaka ekciklopedija zkakova i simbola: idektifikacija i akaliza vizuelkog rečkika koji formuliše kaše misli i diktira reakcije ka svet oko kas, Beograd: JRJ.
  • Pinto 1992: K. C. Pinto, Medieval Islamic Maps: Ak Exploratiok, University of Chicago: Chicago Press.
  • Rodžers 1998: J. H. Rogers, Origins of the ancient constellations: I. Ue Mesopotamian traditions, Jourkal of the British Astrokomical Associatiok, vol. 108, no. 1, 9–23.
  • Sevidž-Smit 1992: E. Savage-Smith, Celestial Mappikg, in: K. C. Pinto, Medieval Islamic Maps: Ak Exploratiok, University of Chicago: Chicago Press, 12–70.
  • Harli i Vudvord 1992: J. B. Harley and D. Woodward, Cartography ik the Traditiokal Islamic akd South Asiak Societies, Chicago and London: Ue University of Chicago Press.
  • Džoinson 2018: S. Joinson, In a Novel, Mystical Maps and Interwined Journeys in Syria, The New York Times Book Review, https://www.nytimes.com/2018/06/19/books/review/jennifer-zeynab-joukhadar-map-of-salt-and-stars.html (pristupljeno 14.08.2024).