UGOVOR O DELU KAO OPŠTI TIP UGOVORA O USLUGAMA

XX Majsko savetovanje (2024), Tom 1 (str. 3-16)

AUTOR(I) / AUTHOR(S): Vanda Božić

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/XXMajsko1.003B

SAŽETAK / ABSTRACT:

Ugovor o delu (Locatio Conductio Operis) je osnovni oblik (opšti tip) svih ugovora o uslugama. Ovim ugovorima se jedna ugovorna strana obavezuje drugoj da pruži ugovorenu uslugu, dok se druga ugovorna strana obavezuje prvoj da plati ugovorenu naknadu za pruženu uslugu. Iz ugovora o delu, kao opšteg tipa ugovora o uslugama, proizašli su ugovor o građenju, ugovor o autorskom delu, ugovor o prevozu lica, ugovor o prevozu stvari i drugi ugovori koji danas predstavljaju zasebne imenovane ugovore. Iz navedenog razloga, ugovore o uslugama treba prevashodno posmatrati kao ugovore o delu. U zavisnosti od predmeta odnosno sadržine usluge pojedinog ugovora o uslugama, možemo govoriti o nekom od imenovanih obligaciono-pravnih ugovora. Isto tako, može se raditi i o ugovorima mešovite naravi, kao i o sui generis ugovorima. U radu se ukazuje na pojam, subjekte i predmet obaveze ugovora o delu kao i na sam značaj ugovora i njegove bitne karakteristike. Ističe se da u Republici Srbiji nije adekvatno iskorišćen pravni institut ugovora o delu kao ugovor van radnog odnosa. Sve više se susrećemo sa njegovim zloupotrebama, kako bi se ugovorom o delu prikrio stvarni radni odnos. Stoga je potrebno preduzeti odgovarajuće napore za poboljšanje pozitivnih pravnih propisa da bi se, u što većoj meri, obezbedilo zaključivanje ugovora o delu samo za fleksibilne vrste poslova i poslove koja se ne nalaze u delatnosti poslodavca.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

obligaciono-pravni ugovor, ugovor o delu, ugovori o uslugama, rad van radnog odnosa, zloupotreba ugovora o delu

LITERATURA / REFERENCES:

  • Babić, I., Osnovi imovinskog prava, Beograd, 2003.
  • Božić, V., Obligaciono pravo Posebni deo – ugovori, knj. 1, Beograd, 2023.
  • Božić, V,. Usluge i ugovor o alotmanu, Zbornik radova: Usluge i vladavina prava, Kragujevac, 2021.
  • Božić, V., Dimić, S., Najteži oblik poreske evazije u domenu rada – krivično delo neuplaćivanja poreza po odbitku, Pravna riječ: časopis za pravnu teoriju i praksu, god. 17, br. 63/2020.
  • Božić, V., Kozar, V., Valutna klauzula kod ugovora o kreditu u CHF i konverzija u EUR, Zbornik radova Aktuelna pitanja savremenog zakonodavstva, Budva – Beograd, 2019.
  • Božić, V., Dimić, S., Đukić, M., Poreska utaja kao jedno od krivičnih dela u lancu organizovane kriminalne delatnosti, Zbornik radova Pravna tradicija i integrativni procesi, Tom 1, Kosovska Mitrovica, 2020.
  • Božić, V., Dimić, S., Poreski obveznik u ulozi korisnika poreskih usluga kao prevencija poreskog kriminaliteta, Zbornik radoova: Usluge i prava korisnika, Kragujevac, 2020.
  • Bujuklić, T., Rimsko privatno pravo, Beograd, 2012.
  • Vučković, M., Obligaciono pravo, Beograd, 1980.
  • Dimić, S., Đukić, M., Božić, V., Opšti osvrt na istragu poreskih krivičnih dela, Zbornik radova: Izazovi pravnom sistemu, Tom 1, Istočno Sarajevo, 2021.
  • Zakon o obligacionim odnosima, (Sl. list SFRJ, br. 29/78, 39/85, 45/89 – odluka USJ i 57/89, Sl. list SRJ, br. 31/93, Sl. list SCG, br. 1/2003 – Ustavna povelja i Sl. glasnik RS, br. 18/2020).
  • Zakon o radu, (Sl. glasnik RS, br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013, 75/2014, 13/2017 – odluka US, 113/2017 i 95/2018 – autentično tumačenje).
  • Kozar, V., Božić, V., Institut raskida ugovora o kreditu kroz prizmu klauzule rebus sic stantibus i prava na naknadu štete, Zbornik radova: Odgovornost za štetu, naknada štete i osiguranje, Beograd – Zrenjanin, 2017.
  • Marković, L., Obligaciono pravo, Beograd, 1997.
  • Milić, D., Ugovor o delu u srpskom pravu, Pravni život, br. 3/2015.
  • Pavićević, V., Ugovor o delu: Teorijsko-pravna analiza, Beograd, 2010.
  • Vanda Božić, Ugovor o delu kao opšti tip ugovora o uslugama (str. 3-16) 16
  • Pavlović, D., Ugovori o radu van radnog odnosa: građanskopravni aspekti, Zbornik radova Pravnog fakulteta, Beograd, 2009.
  • Perović, S., Obligaciono pravo, Beograd, 1980.
  • Petrović, V., Ugovor o delu u kontekstu savremenih poslovnih odnosa, Pravni život, br. 4/2018.
  • Petrović, Z., Ugovor o delu, Pravo, teorija i praksa, br. 11/2005.
  • Presuda Vrhovnog suda Srbije, Rev 1452/05, od 30.11.2005. godine.
  • Presuda Vrhovnog suda Srbije, Rev 3139/05, od 16.03.2006. godine.
  • Presuda Apelacionog suda u Beogradu, Gž 1871/23 od 31.01.2024.godine.
  • Presuda Apelacionog suda u Beogradu, Gž4 136/21 od 16.3.2022. godine.
  • Presuda Vrhovnog suda Srbije, Rev 2738/07, od 11.12.2007. godine.
  • Presuda Vrhovnog suda Srbije, Rev. 1217/05 od 19. aprila 2006. godine.
  • Rakić, B., Istorijski razvoj ugovora o delu, Zbornik radova Fakulteta pravnih nauka, br. 2/2015.
  • Tot, I., Što je to ugovor o uslugama (u hrvatskom pravu)?, Zbornik radova: Pravo i usluge, Kragujevac, 2012