Usklađivanje pravnog sistema Srbije sa standardima Evropske unije (2023) (str. 561-586)
AUTOR(I) / AUTHOR(S): Mina Pavlović
E-ADRESA / E-MAIL:
DOI: 10.46793/UPSSXI.561P
SAŽETAK / ABSTRACT:
Autor u radu detaljno analizira činjenične i pravne aspekte slučaja Orlandi i ostali protiv Italije, u kojem je postupao Evropski sud za ljudska prava (u daljem tekstu: ESLJP). Šest istopolnih parova zaključio je istopolne brakove u stranim državama van Italije. Njihov pokušaj da te brakove naknadno registruju pred italijanskim nadležnim organima nije bio uspešan. Podneli su 4 predstavke ESLJP protiv Italije tokom 2012. godine, pozivajući se na povredu čl. 8., povredu čl. 14. u vezi sa čl. 8 i čl. 12. Evropske konvencije o ljudskim pravima (u daljem tekstu: EKLJP). Nakon podnošenja predstavki, a pre odluke tog suda (2017. godine), Italija je donela Zakon br. 76/2016. kojim je uveden pravni institut građanske unije. Dodatnim zakonodavnim izmenama, omogućena je registracija inostranog istopolnog braka kao građanske unije u smislu italijanskog prava. Imajući to u vidu, ESLJP je zaključio da su podnosioci predstavki do donošenja pomenutog zakona i pratećih izmena propisa ostavljeni u „pravnom vakuumu“ italijanskog pravnog sistema. U svetlu obrazložene argumentacije suda, konstatovano je kršenje čl. 8. EKLJP. Autor posvećuje posebnu pažnju i odluci italijanskog Kasacionog suda iz 2012. godine, koja je bila značajna za dalji razvoj italijanskog pravnog sistema, kada je reč o istopolnim zajednicamaživota. U radu se ukazuje i na uticaj Orlandi i ostali protivItalije na države ugovornice EKLJP.
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
Evropski sud za ljudska prava (ESLJP), Evropska konvencija o ljudskim pravima (EKLJP), istopolni brak, registracija istopolnog braka zaključenog u inostranstvu, pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života
LITERATURA / REFERENCES:
- Vujnović, LJ., Razvoj položaja istopolnih zajednica kroz praksu Evropskog suda za ljudska prava, Zbornik radova: Usklađivanje pravnog sistema Srbije sa standardima EU Kragujevac, 2022.
- Vukadinović, R., Uvod u institucije i pravoEvropske unije, 6. izdanje, Kragujevac, 2014.
- Vaige, L., ‘Listening to the Winds’ of Europeanisation? The Example of Cross-Border Recognition of Same-Sex Family Relationships in Poland, Oslo Law Review, Volume 7, No. 1-2020, dostupno na https://www.researchgate.net/publication/340949806_%27Listening_to_the_Winds%27_of_Europeanisation_The_Example_of_Cross-Border_Recognition_of_Same-Sex_Family_Relationships_in_Poland, pristupljeno 06.09.2023.
- Garetto, R., Different approaches to marriage downgrading: From an anti-elusive measure to an antidiscriminatory claim, Actualidad Jurídica Iberoamericana Nº 15, agosto 2021, dostupno na https://revista-aji.com/wp-content/uploads/2021/10/AJI-15-N%C3%BAmero-9.pdf, pristupljeno 24.08.2023.
- Deana, F., Diritto alla vita familiare e riconoscimento del matrimonio same-sex in Italia: note critiche alla sentenza Orlandi e altri contro Italia, Rivista di Diritti Comparti, N. 1/2019, 2019, dostupno na https://deliverypdf.ssrn.com/delivery.php?ID=783031087103103102018069108096116074063015063050001069009094103076007095089028103000118103033036108010105026027094068112082110116022071001083086124109123090104126066038085042102000067003010108071115108100107121095086108005094013001026099088127027022087&EXT=pdf&INDEX=TRUE, pristupljeno 17.01.2023.
- Duraković, A., Kolizionopravna problematika istospolnih zajednica života, Zbornik radova: Aktuelnosti građanskog i trgovačkog zakonodavstva i pravne prakse, Mostar, br. 12/2014.
- Duraković, A., Međunarodno privatno pravo razvoda braka u Europskoj uniji i Bosni i Hercegovini, Mostar, 2016.
- ĐajićS., Dejstvo odluka Evropskog suda za zaštituljudskih prava u nacionalnimpravnim sistemima, u: Zbornik radovaPravnogfakulteta uNovomSadu, 1-2/2003.
- Kovačić Markić, L., The past and future of same-sex relationship in Europe (the analysis of EU and ECTRH law standards in view of their influence on national constitutional standards), EU and Comparative Law issues and challenges series (ECLIC 4), International Scientific Conference “EU 2020-lessons from the past and solutions for the future” (ed. Dunja Duić, Tunjica Petrašević), Conference book of proceedings, Osijek, 10-11 September 2020.
- Lepotić, B., Pristupanje Evropske unije Evropskoj konvenciji za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, doktorska disertacija, Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu, 2016.
- Tryfonidou, A., An analysis of the ECJ ruling in case C-673/16 Coman, The right of same-sex spouses under EU law to move freely between EU member states, Research report prepared by Alina Tryfonidou (University of Reading) for Nelfa, dostupno na http://nelfa.org/inprogress/wpcontent/uploads/2019/01/NELFA-Tryfonidou-report-Coman-final-NEW.pdf, pristupljeno 19.01.2023.
- Pavlović, M., Istopolne zajednice života u međunarodnom privatnom pravu, doktorska disertacija, Pravni Fakultet Univerziteta uKragujevcu, 2021.
- Press Release, issued by the Registrar of the Court, ECHR 243 (2023), 05.09.2023 dostupno na https://hudoc.echr.coe.int/app/conversion/pdf/?library=ECHR&id=003-7733584-10698165&filename=Judgments%20of%2005.09.2023.pdf, pristupljeno 09.09. 2023
- Fenwick, H,. An ECHR right to access a registered partnership?, in: The future of Registered Partnerships-Family Recognition beyond Marriage? (Ed. Jens M. Schepre, Andy Hayward), Intersentia, 2017.
- Ferrari, I., Family relationships in Italy after the 2016 Reform: the New Provisions on Civil Unions and cohabitation, u: International Survey of family law, 2017. Edition (General Editor Margaret F Brinig, Associate Editor, Africa, Fareda Banda), 2017.
- Fichera M., Hartnell H., All you need is law: Italian courts break new ground in the treatment of same-sex marriage, International Journal of Human Rights and Constitutional Studies, Vol. 2, No. 2/2014.