Perspektive primenjenog etnomuzikološkog rada s tražiocima azila u Beogradu

Primenjena muzikologija i etnomuzikologija u Srbiji, (str. 159-178)

AUTHOR(S) / AUTOR(I): Marija Dumnić Vilotijević

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/MuzikSR.159DV

ABSTRACT / SAŽETAK:

Polazeći od uverenja da etnomuzikolozi svojim delovanjem utiču na društvo čiji su deo, kao i od činjenice da u Beogradu trenutno postoji izuzetno osetljiva društvena grupa tražilaca azila, postavila sam nekoliko istraživačkih pitanja: kolika je važnost muzike za osetljivu društvenu grupu; da li muzika može da smanji jaz između domicilnog stanovništva i pridošlica; šta je uopšte muzika migranata? Primenjena etnomuzikologija nije samo puki iskorak iz kabinetskog rada, već podrazumeva angažman u društvu vođen idejom društvene odgovornosti. Ovom studijom domaćoj javnosti predstavljam originalne metode i rezultate  primenjenoetnomuzikološkog istraživanja s tražiocima azila koji su bili smešteni u Centru za azil u Krnjači (Beograd, Srbija) u 2022. i 2023. godini. Specifičnost ovog centra je što su njegovi štićenici uglavnom porodice koje se integrišu u život u Srbiji kroz rad i obrazovanje, kao i osobe na dugotrajnom lečenju, što je suštinski otvorilo mogućnost relativno kontinuiranog rada kroz forme fokus-grupe i radionice. Kroz posete s timom razvila sam originalni metod Pazumevanja kroz muziku, koji podrazumeva etnomuzikološki vođene razgovore sa sesijama slušanja i muzičkog i plesnog izvođenja. Deo rezultata ovih radionica prika-zan je na koncertima u Beogradu.

Ovim istraživanjem otvaram i novu perspektivu etnomuzikologije – arhiviranje muzike pripadnika migrantskih zajednica. Muzika s kojom su se identifikovali moji kazivači nije uvek ni ruralna niti arhaična, već novija popularna muzika koja je u naše radionice na njihovu inicijativu ulazila medijskim posredovanjem. Najzad, primenjenim istraživanjem nastojala sam da ispitam i kapacitet muzike za stvaranje društvene saosećajnosti.

KEYWORDS / KLJUČNE REČI:

Razumevanje kroz muziku, primenjena etnomuzikologija, metodologija, tražioci azila, Srbija

ACKNOWLEDGEMENT / PROJEKAT:

Istraživanje je rezultat rada na projektu Applied Musicology and Ethnomusicology in Serbia: Making a Difference in Contemporary Society – APPMES (br. 7750287, 2022–2024), koji finansira Fond za nauku Republike Srbije, a realizuje Muzikološki institut SANU. Zahvaljujem Komesarijatu za migracije i izbeglice Republike Srbije i Centru za azil u Krnjači na pomoći u organizaciji, bez koje ovo istraživanje ne bi bilo realizovano.

REFERENCES / LITERATURA

  • Gačić, Aleksandra. 2023. Umetnost, uprkos svemu: Savremena afrička umetnost iz zbirke Ilije Gubića. Beograd: Muzej afričke umetnosti.
  • Dumnić, Marija. 2010. Primenjena etnomuzikologija: istorijat, koncepti, perspektive u Srbiji. Diplomski rad. Beograd: Fakultet muzičke umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu.
  • Jovanović, Teodora. 2023. Redefinisanje koncepta prinude kroz narative tražilaca azila iz Irana u Srbiji. Doktorska disertacija. Beograd: Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu. https://nardus.mpn.gov.rs/handle/123456789/22311.
  • KIRS. [s. a.]. Usluge i standardi u oblasti pružanja psihološke i socijalne podrške tražiocima azila i migrantima smeštenim u centrima za azil i drugim objektima za smeštaj tražilaca azila i migranata u Republici Srbiji, https://kirs.gov.rs/media/uploads/Usluge-i-standardi-u-oblasti-pruzanja-psiholoske-i-socij%D0%B0lne-podrske.pdf.
  • KIRS. 2020. O migracijama, https://kirs.gov.rs/cir/migracije/o-migracijama.
  • Muzej afričke umetnosti (MAU) [ѕ. a.]. Misija.
  • https://www.mau.rs/cp/%D0%BC%D0%B8%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0.html.
  • Muzej afričke umetnosti (MAU) (2023). Afro festival 2023.
  • https://mau.rs/sr/newsletter/archive/listid-1-mailing-list/mailid-259-dobrodosli-na-afro-festival-2023-welcome-to-afro-festival-2023.
  • Ranković, Sanja. 2012. Vokalni dijalekti dinarskih Srba u Vojvodini. Doktorska disertacija. Beograd: Fakultet muzičke umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu. https://nardus.mpn.gov.rs/handle/123456789/5266.
  • Stojić Mitrović, Marta. 2019. „Migracije kao predmet antropološkog istraživanja: Konceptualizacije i politike”, Glasnik Etnografskog instituta SANU 66(3): 459–475. https://doi.org/10.2298/GEI1803459S.
  • Agawu, Kofi. 2003. Representing African Music: Postcolonial Notes, Queries, Positions. New York and London: Routledge.
  • APPMES. 2024. Video Archive, https://appmes.rs/index.php/archive/video-archive/.
  • Baštić, Julijana. 2023. „Na putu ka imaginarnoj budućnosti”. Interkulturalnost 25: 73–77.
  • Caruso, Fulvia. 2022. “Music Resilience Strategies for African Asylum Seekers in Italy: The Cultural Mediator Bawa Salifu”. Ethnomusicology Forum 31(3): 373–392. https://doi.org/10.1080/17411912.2022.2144402.
  • Cimardi, Linda. 2022. “African Musics in Europe”. Ethnomusicology Forum 31(3): 326–331. https://doi.org/10.1080/17411912.2022.2145705.
  • Faist, Thomas. 2010. “Diaspora and Transnationalism: What Kind of Dance Partners?” In Diaspora and Transnationalism: Concepts, Theories and Methods, eds. Rainer Bauböck and Thomas Faist, 9–34. Amsterdam: Amsterdam University Press.
  • Gabaccia, Donna. 2023. “Historical Migration Studies: Time, Temporality and Theory”. In Migration Theory: Talking across Disciplines, eds. Caroline Brettel and James Hollifield, 44–77. New York and London: Routledge.
  • Golemović, Dimitrije. 2006a. „Nova gradska pesma”. U Čovek kao muzičko biće, 225–232. Beograd: Biblioteka XX vek.
  • Golemović, Dimitrije. 2006b. „Tradicionalna narodna pesma kao simbol novog kulturnog identiteta, na primeru prakse jugoslovenskih ratnih izbeglica”. U Čovek kao muzičko biće, 253–269. Beograd: Biblioteka XX vek.
  • Gratzer, Wolfgang, Lils Grosch, Ulrike Präger, and Susanne Scheiblhofer, eds. 2024. The Routledge Handbook of Music and Migration: Theories and Methodologies. New York and London: Routledge.
  • International Council for Traditions of Music and Dance – ICTMD. 2010. Study Group on Applied Ethnomusicology.http://ictmusic.org/studygroup/applied-ethnomusicology.
  • Jovanović, Jelena. 2007. “Musical Tradition and Musical Practice of Serbs – Refugees and IDPs Settled in Belgrade in the 1990s”. In Proceedings from the 3rd Swedish–Serbian Symposium in Stockholm, April 21–25, 2004, ed. Sven Gustavsson, 186–216. Stockholm: Kungl. Vitterhets Historie och Antikvitets Akademien.
  • Jovanović, Teodora. 2024. „Krnjača”. e-RIM: mreža pojmova europskog režima iregulariziranih migracija na periferiji EU. Zagreb: Institut za etnologiju i folkloristiku.
  • Krstić, Ivana. 2012. Zaštita prava migranata u Republici Srbiji: Priručnik za državne službenike i službenike u lokalnim samoupravama. Beograd: Međunarodna organizacija za migracije.
  • Lenette, Caroline, Donna Weston, Patricia Wise, Naomi Sunderland, and Helen Bristed. 2016. “Where Words Fail, Music Speaks: The Impact of Participatory Music on the Mental Health and Wellbeing of Asylum Seekers”. Arts & Health 8(2): 125–139. https://doi.org/10.1080/17533015.2015.1037317.
  • Malkki, Liisa. 1997. “News and Culture: Transitory Phenomena and the Fieldwork Tradition”. In Anthropological Locations: Boundaries and Grounds of a Field Science, eds. Akhil Gupta and James Ferguson, 86–101. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
  • Medić, Ivana. 2016. “The Soundscape of Change: The Reculturalization of Savamala”. Muzikološki zbornik – Musicological Annual 52(2): 39–53. https://doi.org/10.4312/mz.52.2.39-53.
  • Medić, Ivana. 2017. “Years of Sound Living: Mikser Festival in Savamala (2012–2016)”. Muzikologija – Musicology 22: 39–57, https://doi.org/10.2298/MUZ1722039M.
  • Pettan, Svanibor. 2008. “Applied Ethnomusicology and Empowerment Strategies: Views from Across the Atlantic”. Muzikološki zbornik – Musicological Annual 44(1): 85–99.
  • Pistrick, Eckehard. 2020. “Dangerous Fields: Existentiality, Humanity and Musical Creativity in German Refugee Camps”. Violence 1(2), 332–353. https://doi.org/10.1177/2633002420949551.
  • Ranković, Sanja. 2025 [in print]. “Traditional Singing in Associations of the Serbian Diaspora in North America and Western Europe”. In Music and Dance on East-West Axis, eds. Jelena Jovanović and Marija Dumnić Vilotijević. Belgrade: Serbian Academy of Sciences and Arts.
  • Reyes, Adelaida. 2010. “Asymmetrical Relations: Conflict and Music as Human Response”. In Music and Conflict, eds. John Morgan O’Connell and Salwa El-Shawan Castelo-Branco, 126–138. Urbana, Chicago and Springfield: University of Illinois Press.
  • Skyllstad, Kjell. 1996. “Music in Conflict Management: Fostering Interracial Understanding through Music”. European Journal of Intercultural Studies 7(2): 46–56. https://doi.org/10.1080/0952391960070206.
  • Stojić Mitrović, Marta. 2020. “Izbeglice (Refugees), Azilanti (Asylum Seekers) and Ilegalni Migranti (Illegal Migrants) in Administrative and Public Discourse in Serbia: An Overview of Concepts in a Diachronic Perspective”. Narodna umjetnost 57(2): 147–167. https://doi.org/10.15176/vol57no208.
  • Stokes, Martin. 2020. “Migration and Music”. Music Research Annual 1: 1–24. https://musicresearchannual.org/stokes-dec-2020/.
  • Shao, Oliver. 2023. Composing Aid: Music, Refugees and Humanitarian Politics. Bloomington: Indiana University Press.
  • Vougioukalou, Sofia, Rosie Dow, Laura Bradshaw, and Tracy Pallant. 2019. “Wellbeing and Integration through Community Music: The Role of Improvisation in a Music Group of Refugees, Asylum Seekers and Local Community Members”. Contemporary Music Review 38(5): 533–548. https://doi.org/10.1080/07494467.2019.1684075.
Handle: https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_dais_17348
URI: https://dais.sanu.ac.rs/123456789/17348