Metodički potencijal novijih istraživanja nastave pravopisa

Uzdanica XXI II (2024) (str. 69-82)

AUTOR(I) / AUTHOR(S): Tamara S. Minić

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/Uzdanica21.2.069M

SAŽETAK / ABSTRACT:

Osnovni cilj rada sastoji su u sagledavanju rezultata novijih istraživanja nastave pravopisa srpskog jezika i ispitivanju njihovog potencijala za unapređenje buduće nastavne prakse. Nastojimo da istraživanjem u što većoj meri obuhvatimo i analiziramo radove koje se bave ovom temom, a koji su objavljeni u 21. veku u različitim domaćim časopisima i zbornicima radova. Prikazani rezultati dosadašnjih istraživanja upućuju na nove pristupe za nastavnu praksu, koje se mahom odnose na kreativnost nastavnika i učenika unutar nastavnog procesa, čime se doprinosi i razvijanju stvaralačkih aktivnosti kod učenika. Osim predloga za poboljšanje nastave pravopisa u vidu pravopisnih kvizova, korišćenja ilustrovanog materijala i uključivanja novih lingvodidaktičkih tekstova, značajan doprinos osavremenjavanju nastave ogleda se i u osposobljavanju učenika za samostalno korišćenje Pravopisa srpskoga jezika i ostalih pravopisnih priručnika. Budući da je poznavanje i primenjivanje pravopisnih pravila potrebno ne samo tokom školovanja, već i u razvoju dalje karijere, ističemo da je neophodno nastaviti slična istraživanja kojima bi se doprinelo modernizaciji nastave pravopisa i povećanoj zainteresovanosti učenika za izučavanje ove oblasti.

KLJUČNE REČI / KEYWORDS:

nastavni predmet Srpski jezik i književnost, nastava pravopisa, osnovna škola, srednja škola, unapređenje nastave, kreativnost, Pravopis srpskoga jezika.

LITERATURA / REFERENCES:

  • Belić (1923): A. Belić, Pravopis srpskohrvatskog književnog jezika, Beograd, G. Kon.
  • Brborić (2004): V. Brborić, Pravopis srpskog jezika u nastavnoj praksi, Beograd: Filološki fakultet.
  • Brborić (2011): V. Brborić, Pravopis i škola, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.
  • Brborić (2016): V. Brborić, O srpskom pravopisu, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.
  • Brborić (2019): V. Brborić, Muke oko jezika i prvopisa, Novi Sad: Prometej.
  • Čorboloković (2013): S. Čorboloković, Pravopisni kviz u osmom razredu, Metodički vidici, 3, Novi Sad: Filozofski fakultet, 91–117.
  • Čorboloković (2020): S. Čorboloković, Kreativna nastava pravopisa u osnovnoj školi, Književnost i jezik, LXVII/1, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije, 143–155.
  • Dešić (2004): M. Dešić, Pravopis srpskog jezika: priručnik za škole, Zemun: Nijansa.
  • Đorđev (2012): I. Đorđev, Izmene i dopune Pravopisa Matice srpske u dodatnoj nastavi srpskog jezika u srednjoj školi, Metodički vidici, 3/2012, Novi Sad: Filozofski fakultet, 91–117.
  • Đorđev (2013): I. Đorđev, Upotreba jezičkih igara u nastavi pravopisa, Metodički vidici, 4(4), Novi Sad: Filozofski fakultet, 75–91.
  • Karadžić (1818): V. Stefanović Karadžić, Srpski rječnik: istolkovan njemačkim i latinskim riječima, Beč: Štamparija Jermenskog manastira.
  • Lompar i dr. (2019): V. Lompar, J. Živanović, N. Kljajić, M. Marković, B. Nikić, S. Čorboloković, Kvizovi u nastavi srpskog jezika i književnosti: priručnik za nastavnike, Beograd: Klett.
  • Nikolić (2016): M. Nikolić, Mogućnosti primene lingvostilističkog pristupa nastavnim sadržajima iz pravopisa u srednjoj školi, Prilozi nastavi srpskog jezika i književnosti, 5, Banja Luka: Društvo nastavnika srpskog jezika i književnosti Republike Srpske, 79–93.
  • Novokmet (2014): S. Novokmet, Kompjuterski termini u nastavi pravopisa srpskog jezika, Književnost i jezik, 61, 1/2, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije, 81–93.
  • Petrović (1914): M. Petrović, Srpski pravopis: za srednje škole, Novi Sad: Štamparija Natošević.
  • Petrović (2021): V. Petrović, Humoristične ilustracije u nastavi pravopisa i jezičke kulture (na primeru projekta „Sizifova borba za srpski jezik i pravopisˮ Bojana Jokanovića), Zbornik radova Učiteljskog fakulteta Prizren–Leposavić, 16, Leposavić: Učiteljski fakultet Prizren–Leposavić, 131–144.
  • Planovi i programi nastave i učenja. Dostupno na https://zuov.gov.rs/zakoni-i-pravilnici/.
  • Pravopis (1960): Pravopis srpskohrvatskoga književnog jezika sa pravopisnim rečnikom, Novi Sad: Matica srpska, Zagreb: Matica hrvatska.
  • Pravopis (1993): M. Pešikan, J. Jerković, M. Pižurica (prir.), Pravopis srpskoga jezika, Novi Sad: Matica srpska.
  • Pravopis (2010): M. Pižurica, M. Dešić, B. Ostojić, Ž. Stanojčić (red.), Pravopis srpskoga jezika, izmenjeno i dopunjeno izdanje, Novi Sad: Matica srpska.
  • Pravopisni kviz. Dostupno na https://klett.rs/pravopisni-kviz/.
  • Rakonjac (2021): B. Rakonjac, Kreativne ideje za nastavu srpskog jezika i književnosti, Beograd: Kreativni centar.
  • Savić (2021): T. Savić, Uvođenje i primena društvenih mreža u funkciji osavremenjavanja nastave pravopisa, Učenje i nastava, VII/1, Beograd: KLETT društvo za razvoj obrazovanja, 73–88.
  • Zeljić (2016): G. Zeljić, Pravopisna znanja budućih učitelja i vaspitača, Književnost i jezik, LXIII/3–4, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije, 263–277.