AUTOR(I) / AUTHOR(S): Lidija V. Petrović
DOI: 10.46793/LIPAR86.157P
SAŽETAK / ABSTRACT:
Zimski dnevnik Srđana Valjarevića tematizuje grad ukazivanjem na njegovu višestruku fragmentaciju a kroz koju pisac reflektuje i svest literarne priče, i same fragmentirane kako ambivalentnim glasom naratora-pisca tako i identitetskom podeljenošću junakâ. Fizički, ali pre svega mentalno, dezorijentišući svoje stanovnike, Valjarevićev Beograd zadobija crte Megalopolisa, ne reflektujući grad više u humanističkim pretpostavkama njegove veze sa kulturom i društvom, već u svojevrsnoj nad/ne-urbanoj svesti koja prvobitno centrirani gradski prostor decentrira ispražnjujući ga od metafizičkog potencijala. Takva percepcija grada postaje konstitutivni deo svesti naratora-pisca, bodlerovskog šetača koji, nasuprot sveopštoj dezorijentisanosti gradskog stanovništva, pokušava da se, hodeći tragovima humaniteta priče, odupre razornoj gradskoj moći. Uokvirujući čoveka u automatizam, robovsko-robotičko delovanje pod prividom slobode (samo)izbora, grad u Zimskom dnevniku oslikava simulakrični prostor. Postavlja se pitanje da li se nekadašnji, za moderno biće afirmativni izazov susreta sa urbanim, može rekonstruisati kroz pisanje, priču i pričanje. Problematika ne-humaniteta grada uokviruje se u Valjarevićevom delu pitanjem motivacije koju čovekovo biće posredno crpi iz same literature, te pitanjem njenog učešća u revitalizovanju veze između grada i čoveka, njihovog identitetskog kao ontološki neproblematičnog i celovitog uspostavljanja.
KLJUČNE REČI / KEYWORDS:
Srđan Valjarević, Zimski dnevnik, grad, (ne-)urbanitet, fragmentacija identiteta, simulakrum, jezik, Megalopolis
LITERATURA / REFERENCES:
Izvori
- Valjarević 2006: S. Valjarević, Zimski dnevnik, Beograd: Samidzat B92.
Literatura
- Benjamin 1974: W. Benjamin, Eseji, Beograd: Nolit.
- Bodrijar 2001: J. Baudrillard, Simulacija i zbilja, Zagreb: Jesenski i Turk: Hrvatsko sociološko društvo.
- Buržinjska, Markovski 2009: A. Buržinjska, M. P. Markovski, Književne teorije XX veka, Beograd: Službeni glasnik.
- Vladušić 2007: S. Vladušić, Na promaji, studije, eseji i kritike, Zrenjanin: Agora.
- Vladušić 2008: S. Vladušić, Urbano kao izazov, Novi. Sad: Polja, god. LIII, br. 453, septembar – oktobar, Novi. Sad, 52–56.
- Vladušić 2013: S. Vladušić, Tranzicija kao prelaz od kulture Polisa u kulturu Megalopolisa, Beograd: Kultura, br. 140, Beograd, 354–363. Dostupno na: https://scindeks-clanci.ceon.rs/data/pdf/0023-5164/2013/0023-51641340354V. pdf
- Vladušić 2018: S. Vladušić, Književnost i komentari, Beograd: JP Službeni glasnik.
- Mamford 2001: L. Mamford, Grad u istoriji, njegov postanak, njegovo menjanje, njegovi izgledi, Beograd: Marso.
- Hajdeger 1982: M. Hajdeger, Mišljenje i pevanje, izabrao i preveo Božidar Zec,
- Beograd: Nolit. Dostupno na: https://www.ivantic.info/Ostale_knjiige/Heidegger_ Misljenje_i_pevanje.pdf