OCENA EKOLOŠKOG STATUSA SREDNJEG TOKA REKE IBAR

VODA (2024),  (str. 119-128)

АУТОР(И) / AUTHOR(S): Nikola Z. Grujić, Branko Miljanović

Download Full Pdf   

DOI: 10.46793/VODA24.119G

САЖЕТАК / ABSTRACT:

U periodu od oktobra 2022. do maja 2023. godine vršeno je hidrobiološko istraživanje kvaliteta vode srednjeg toka reke Ibar na osnovu makrozoobentosa i odabranih fizičko-hemijskih parametara. Procena ekološkog statusa izvršena je prema važećem republičkom Pravilniku, a na osnovu sledećih parametara: ph vrednost, koncentracija rastvorenog kiseonika, ukupni organski ugljenik, koncentracija nitrata, saprobni indeks, BMWP skor, ASPT skor, indeks diverziteta, ukupan broj taksona, EPT indeks i broj osetljivih taksona. Na osnovu dobijenih rezultata, ekološki status srednjeg toka reke Ibar ocenjen je kao dobar do umeren, pri čemu je bolji kvalitet zabeležen u drugom delu srenjeg toka.

КЉУЧНЕ РЕЧИ / KEYWORDS:

kvalitet vode, ekološki status, Ibar, Kosovo i Metohija

ЛИТЕРАТУРА / REFERENCES:

  • AQEM (2002) Manual for the application of the AQEM method. A comprehensive method to assess European streamsusing benthic macroinvertebrates, developed for the purpose ofthe Water Framework Directive. Contract No: EVK1-CT1999-00027.

  • Babincev, Lj., Rajaković, Lj., Barać, M., Vitas, N., Teški metali u delu vodenog sistema reke Ibar, XXXIX Međunarodna konferencija Otpadne vode, komunalni čvrsti otpad i opasan otpad, 06-09. april 2009. godine, Zlatibor. Zbornik radova (2009) 29-33

  • Barać, M., Vitas, N., Vode Gračanke, Sitnice i Ibra i flotacijsko-metalurško-hemijske deponije, Voda i sanitarna tehnika 40 (2010) 73-78

  • Denić, Lj., Veljković, N., Stojanović, Z., Čađo, S., Dopuđa-Glišić, T., Ćurković, A., Novaković, B.,Domanović, M. (2018) Status površinskih voda Srbije – Razvoj monitoringa u okviruplanova upravljanja rečnim slivovima. Agencija za zaštitu životne sredine, Ministarstvozaštite životne sredine. Energodata, Beograd.

  • Elezović, N. (2016) Karakterizacija kvaliteta vode reke Ibar u funkciji procene stanja životne sredine (doktorska disertacija). Univerzitet u Nišu: Tehnološki fakultet, Leskovac.

  • Elezović, N., Ilić Komatina, D., Dervišević, I., Ketin, S., Dašić, P., Analysis of SWQI Index of the River Ibar (Serbia), Fresenius Environmental Bulletin 27(4) (2018) 2505-2509

  • Elezović, N., Takić, L., Živković, N., Jovanić, P., Assesment of ecological status of the river Ibar in the function of physico-chemical parameters, Facta Universitatis, Series: Working and Living Environmental Protection (2016) 311-317

  • Grujić, N. (2023) Biološka procena kvaliteta srednjeg toka reke Ibar uz osvrt na stanje životne sredine u regionu Kosovske Mitrovice (master rad). Univerzitet u Novom Sadu: Prirodno-matematički fakultet, Novi Sad.

  • Jovanović, D., Biševac, Lj., Dražević, Lj., Uticaj industrijskog kombinata ,,Trepča’’ Zvečan – metalurgije olova na životnu sredinu K. Mitrovice, Zvečana i okoline u 2006. godini.I Okrugli Sto – Zaštita Životne Sredine u Industrijskim Podrucjima, Kosovska Mitrovica. Zbornik radova (2007) 241–247

  • Marinović, D., Savić, V., Stojanović, M., Popović, D., Nikolić-Vujačić, V., Nikolić, S., Kvalitet reke Ibar od Biljanovca do Kraljeva, Tehnika – kvalitet IMS, standardizacija i metrologija 15 (1) (2015) 188-194

  • Marković, S., Ditrih, S., Pravna zaštita voda u Republici Srbiji, Pravo – teorija i praksa 35 (7-9) (2018) 15-28

  • Milentijevic, G., Nedeljkovic, B., Djokic, J., Assessment of the mining practices effects on the water quality in the Ibar river within the Leposavić municipality, Journal of the Geographical Institute “Jovan Cvijic”, SASA 60 (2010) 31-46

  • Milentijević, G. (2005) Podzemne vode severnog dela Kosova i Metohije – iskorišćavanje i zaštita (doktorska disertacija). Univerzitet u Beogradu: Rudarsko-geološki fakultet, Beograd.

  • Miletić, S., Bejtullahu, B., Bećiri, Š., Saprobiološko određivanje fito i zooplanktona recipienata Ibra i Sitnice. Simpozijuma o stanju, zaštiti i unapređenju čovekove sredine na teritoriji SAP Kosovo, Zvečan. Zbornik radova (1983) 351-361

  • Milićević, Z., Marinović, D., Đokić, N., Božović, I., Spatial and time aspects of the analysis of pollutants in the river water and its sediments, Mining and Metallurgy Engineering Bor (2018) 89-96

  • Milisavljević, S., Vuksanović, Z., Ilić, D., Praćenje i analiza koncentracije fenola u Ibru na području Kosovsko-mitrovačkog okruga, in: Zaštita Životne Sredine u Industrijskim Područjima, Kosovska Mitrovica Zbornik radova (2009) 361–365

  • Minić, D., Todorović, A., Milentijević, G., Petković, D., Heavy metals in the river Ibar in Mitrovica,Voda i sanitarna tehnika 38 (5) (2008) 39-44

  • Nedeljković, B., Milentijević, G., Estimation of endangerment of surface and ground waters of the Ibar’s middle river basin as a result of RMHK ‘Trepča’ activity, Podzemni radovi 13 (15) (2006) 61-68

  • Nikolić, S., Mojović, L., Vujačić, V., Milovanović, D., Causes of pollution and the quality of river Ibar in Raška municipality, Vodoprivreda 46 (2014) 179-785

  • Papović, O., (1999) Sezonska dinamika obraštajnih algi u hidrohemijskim uslovima Sitnice, pritoka i Ibra (Magistarski rad). Univerzitet u Prištini: Prirodno-matematički fakultet, Priština.

  • Paunović, M., Simić, V., Simović, P., Simić, S., Petrović, A., Gačić, Z., Vranković, J., Vasiljević, B., Stefanović, K., Tomović, J., Đorđević, A. (2009) Primena bioloških elemenata u oceni ekološkog statusa. Izveštaj po ugovoru 2075 od 14.07.2009. Institut za biloška istraživanja ,,Siniša Stanković“, Beograd.

  • Savić, A. (2012) Ekološka analiza zajednice makrozoobentosa reke Nišave (doktorska disertacija). Univerzitet u Beogradu: Biološki fakultet, Beograd.

  • Službeni glasnik Republike Srbije 74/2011. Pravilnik o parametrima ekološkog i hemijskog statusa površinskih voda i parametrima hemijskog i kvantitativnog statusa podzemnih voda

  • Stević, Lj., Bejtullahu, B., Kravčenko, A., Nikić, M., Mikić, M., Prikaz nekih pokazatelja stanja životne sredine Titove Mitrovice i okoline i njihov uticaj na zdravstveno stanje stanovništva. Simpozijum o stanju, zaštiti i unapređenju čovekove sredine na teritoriji SAP Kosovo, Zvečan. Zbornik radova (1983) 175–184

  • Tubić, B., Zorić, K., Vasiljević, B., Tomović, J., Atanacković, A., Marković, V., Paunović, M., Saprobiological Analyze of the Ibar River Based on Aquatic Macroinvertebrates. V International Scientific Conference on Water, Climate and Environment BALWOIS 2012, 28. maj-2. jun 2012 godine, Ohrid. Zbornik radova (2012) : http://www.balwois.com

  • Vymazal, J., Constructed Wetlands for Wastewater Treatmen, Encyclopedia of Ecology (2019) 14-21

  • Žarković, D., Monitoring podzemnih i površinsnkih voda – EU standardi i sistem zaštite voda uSrbiji, Evropske sveske 7 (2018) 22-30

  • Živić, N. (1998) Zajednica makrozoobentosa kao biološki indicator stanja sliva reke Sitnice (Doktorska disertacija). Univerzitet u Novom Sadu: Prirodno-matematički fakultet, Novi Sad.