АУТОР(И): Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković
Е-АДРЕСА: boban.pavlovic@rgf.bg.ac.rs
DOI: 10.46793/EEE22-1.17P
САЖЕТАК:
U radu su prikazani rezultati istraživanja i ankete koja je sprovedena 2020. godine u domaćinstvima sa individualnim sistemima grejanja u Srbiji. Cilj ankete je bio da se sagleda stanje individualnih sistema grejanja, ali i stavovi vlasnika sistema vezano za energetsku tranziciju. Rezultati ukazuju na zastarelost sistema grejanja, nisku efikasnost, nedovoljna ulaganja u primenu mera energetske efikasnosti i nedostatak finansijskih sredstava za ulaganje u održivo grejanje. Osnovni prioriteti kod izbora načina grejanja jesu troškovi kupovine sistema i troškovi energenta, dok su uticaj ekološkog faktora i svest o potrebi energetske tranzicije relativno slabo izraženi. Troškovi nabavke modernih sistema su identifikovani i kao najveća prepreke za zamenu postojećih sistema, a oko polovine domaćinstava ima pozitivan stav prema potencijalnom subvencionisanju troškova za zamenu postojećih sistema za nove i efikasnije.
КЉУЧНЕ РЕЧИ:
Energetska tranzicija, Individualni sistemi grejanja, Stavovi domaćinstava, Anketa, Srbija
ЛИТЕРАТУРА:
- IRENA, International Renewable Energy Agency, Global Energy Transformation: A Roadmap to 2050, Abu Dhabi, 2018. https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2019/Apr/IRENA_Global_Energy_Transformation_2019.pdf [pristupljeno 01.03.2022]
- Aalto, P., Haukkala, T., Kilpeläinen, S., Kojo, M. Chapter 1 – Introduction: electrification and the energy transition, in: Aalto, P. Electrification, Academic Press, 2021.
- IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change, International Cooperation: Agreements and Instruments, in: Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change. Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge, Cambridge University Press, https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/ipcc_wg3_ar5_chapter13.pdf [pristupljeno 01.03.2022]
- UN, United Nations, Paris Agreement, 2015. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/17853paris_agreement.pdf [pristupljeno 01.03.2022]
- EC, European Commission, The European Green Deal. Brussels, 2019. https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/european-green-deal-communication_en.pdf [pristupljeno 01.03.2022]
- Jelavić, V., Delija-Ružić, V. Multisektorski pristup u tranziciji prema niskougljičnom razvoju i ciljevima Zelenog akcionog plana EU – iskustva Republike Hrvatske, Energija, ekonomija, ekologija, Vol. 33, No. 3, pp. 26-35, 2021. https://doi.org/10.46793/EEE21-3.26J
- MRE, Ministarstvo rudarstva i energetike. Krećemo u izradu Nacrta integrisanog nacionalnog plana za energetiku i klimu, 2021. https://mre.gov.rs/lat/aktuelnosti/saopstenja/mihajloviceva–krecemo-u-izradu-nacrta-integrisanog-nacionalnog-plana-za-energetiku-i-klimu [pristupljeno 01.03.2022]
- RS, Republika Srbijam Zakon o energetici, Sl. glasnik RS br. 145/2014, 95/2018 – dr. zakon i 40/2021, Beograd, 2021.
- Eurostat, Final energy consumption by sector, 2021, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ten00124/default/table?lang=en [pristupljeno 01.03.2022]
- TOPS, Poslovno udruzenje Toplane Srbije, Izveštaj o radu sistema daljinskog grejanja u Republici Srbiji za 2019, Šabac, 2020. https://www.toplanesrbije.org.rs/uploads/ck_editor/files/izvestaj%202019%20S.pdf [pristupljeno 01.03.2022]
- RZS, Republički zavod za statistiku, Anketa o potrošnji domaćinstava 2019, RZS, Beograd, 2020.
- RZS, Republički zavod za statistiku, Potrošnja energije u domaćinstvima u RS, RZS, Beograd, 2021.
- Liu, W., Best, F., Crijns-Graus, W. Exploring the patways towards a sustainable heating system – A case study of Utreht in the Netherlands, Journal of Cleaner Production, Vol. 280, 125036, 2021. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.125036
- Pavlović. B., Ivezić, D., Živković, M. State and perspective of individual household heating in Serbia: A survey-based study, Energy and Buildings, Vol. 247, 111128, 2021. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2021.111128
- Knobloch, F., Pollitt, H., Chewpreecha, U., Daioglou, V., Mercure, J. Simulating the deep decarbonisation of residential heating for limiting global warming to 1.5 °C, Energy Efficiency, Vol. 12, pp. 521-550, 2019. https://link.springer.com/article/10.1007/s12053-018-9710-0
- RZS, Republički zavod za statistiku, Popis stanovništva 2011, RZS, Beograd, 2013. https://publikacije.stat.gov.rs/G2013/Pdf/G20134021.pdf [pristupljeno 01.03.2022]
- Hu, S., Yan, D., Guo, S., Cui, Y., Dong, B. A survey on energy consumption and energy usage behavior of households and residential building in urban China, Energy and Buildings, Vol. 148, pp. 366-378, 2017. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2017.03.064
- Pokorni, S. Statistička analiza bezbednosti tehničkih sistema u toku eksploatacije, Vojnotehnički glasnik, Vol. 6, pp. 521-533, 2005. https://doi.org/10.5937/vojtehg0506521P
- Ćurčić, S., Vesković, M., Vujičić, M. Analiza zahteva za korišćenje otpadne drvne i biljne biomase u Srbiji u energetske svrhe, Energija, ekonomija, ekologija, Vol. 33, No. 3, pp. 80-84, 2021. https://doi.org/10.46793/EEE21-3.80C
- Rikalović, G., Vračarević, B., Molnar, D. Energetska politika kao faktor održivog razvoja, Energija, ekonomija, ekologija, Vol. 33, No. 3, pp. 66-72, 2021. https://doi.org/10.46793/EEE21-3.66R