AUTOR(I): Đorđije Blažić, Anika Kovačević
DOI: 10.46793/zbVU21.247B
SAŽETAK:
Autor u radu analizira odredbe Vidovdanskog ustava kojima je regulisan položaj i nadležnost izvršne vlasti. Vidovdanskim ustavom, Kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca je proklamovana za ustavnu parlamentarnu i naslednu monarhiju u kojoj kralj ima centralnu ustavnu poziciju i položaj neprikosnovenog nosioca izvršne vlasti. Izvršna vlast se stavlja na raspolaganje kralju, koju za njega, sa njim i njemu potčinjeni, vrše ministri. Ministri čine Ministarski savet (Vladu) i nalaze se na čelu pojedinih upravnih resora. Iako je Ustavom bio proklamovan parlamentarizam, nije bilo klasične parlamentarne odgovornosti ministara pred Skupštinom. Kralj je bio politički faktor koji zalazi u polje nadležnosti drugih nosilaca vlasti te tako „otpada“i ustavom predviđena podela vlasti. Kraljeva vlast se prostire na civilno i vojno polje života države, na spoljnu i unutrašnju sferu. Iako je donošenje Vidovdanskog Ustava imalo za cilj da se stvori jedinstveni sistem organizacije i podele vlasti, unutrašnja državna i politička situacija u zemlji se, nakon donošenja Ustava, sve više komlikovala i bila ispunjena čestim ministarskim krizama i sukobima političkih partija. Dominacija kralja i njegov čest „izlazak“ izvan ustavnih okvira rezultirao je sve većom centralizacijom i na kraju, državnim udarom i zavođenjem lične diktature kralja Aleksandra Karađorđevića.
KLJUČNE REČI:
izvršna vlast, kralj, ministri, podela vlasti, parlamentarizam