АУТОР(И): Vesna Davidović, Bojan Stojanović, Predrag Perišić, Slavica Aleksić, Ivana Božičković, Renata Relić
Е-АДРЕСА:
DOI: 10.46793/SBT26.259D
САЖЕТАК:
Cilj rada je bio da se ispita vrednost pokazatelja energetskog i proteinskog statusa mlečnih krava holštajn frizijske rase u različitim proizvodnim periodima (20 dana pre teljenja, 30. i 90. dana laktacije). Ogled je izveden na 76 klinički zdravih krava, koje su podeljene u 2 grupe. Prvu grupu (n= 38) su činile steone junice (prvotelke), a drugu grupu (n= 38) višetelke, odnosno krave od druge do četvrte laktacije. Rezultati ukazuju da se prosečne koncentracije glukoze, albumina i uree kod prvotelki i višetelki u svim fazama ispitivanja nisu statistički značajno razlikovale unutar ispitivanih grupa (p>0,05). Koncentracija ß-hidroksibuterne kiseline (BHBA) kod steonih junica je bila statistički značajno niža nego 30. i 90. dana laktacije i to na nivou p<0,05 kod prvotelki i na nivou p<0,01 kod višetelki. Niže vrednosti ukupnih proteina su kod obe grupe krava zabeležene 20 dana pre teljenja u odnosu na period laktacije, pri čemu su razlike kod prvotelki bile na nivou p<0,01, a kod višetelki na nivou p<0,05. Koncentracija globulina u krvi steonih junica je bila značajno niža (p<0,05) u odnosu na vrednosti utvrđene tokom laktacionog perioda. Takođe, kod višetelki su pre partusa zabeležene niže prosečne vrednosti globulina, ali utvrđene razlike nisu bile signifikantne.
КЉУЧНЕ РЕЧИ:
mlečne krave, energetski i proteinski status
ЛИТЕРАТУРА:
Aladrović J., Pavković M., Beer-Ljubić B., Vranković L., Stojević Z. (2018). Praćenje zdravlja stada mliječnih krava holštajnske pasmine testom metaboličkog profila. Veterinarska stanica, 49 (1), 9-18.
Asl A. N., Nazifi S., Ghasrodashti A. R., Olyaee A. (2011). Prevalence of subclinical ketosis in dairy cattle in the Southwestern Iran and detection of cutoff point for NEFA and glucose concentrations for diagnosis of subclinical ketosis. Preventive veterinary medicine, 100 (1), 38-43.
Blood C.D. (1994). Pocket Companion of Veterinary Medicine. London: Baillere Tindall.
Bobe G., Young J.W., Beitz D.C. (2004). Invited Review: Pathology, Etiology, Prevention, and Treatment of fatty liver in dairy cows. Journal of Dairy Science, 87 (10), 3105–3124.
Dlesk Đ. (1993). Povezanost serumske razine sa reprodukcijskom efikasnošću mlečnih krava. Magistarski rad. Agronomski fakultet, Sveučilište u Zagrebu. Zagreb.
Čobić T., Antov G. (1996). Govedarstvo, proizvodnja mleka. S Print, Novi Sad.
Djokovic R., Jozek J., Cincovic M., Nemec M., Belic B., Klinkom M., Staric J. (2018). Beta-hydroxybutyrate in milk as screening test for subclinical ketosis in dairy cows. The 30 th World Buiatrics Congress, August 28 to September 1, Sapporo, Japan, pp 127-128, ISBN. 978-4-60000019-6.
Djokovic R., Ilic Z., Kurcubic V., Petrovic M., Cincovic M., Petrovic P.M., Caro-Petrovic V. (2019). Diagnosis of subclinical ketosis in dairy cows. Biotechnology in Animal Husbandry, 35(2), 111-125. ISSN 1450-9156 Publisher: Institute for Animal Husbandry, Belgrade-Zemun UDC 636.09’65. https://doi.org/10.2298/BAH1901001P.
Joksimović Todorović M., Davidović V. (2012). Changes in white blood pictures and some biochemical parameters of dairy cows in peripartum period and early lactation. Mljekarstvo, 62 (2), 151-158.
Joksimović Todorović M., Davidović V. (2013). Immunosuppression-postpartum diseases of dairy cows. Biotechnology in Animal Husbandry, 29, 2, 211-222.
Jurić M., Šperanda M., Domaćinović M., Antunović Z., Pavić M., Đidara M. (2014). Metabolički profil holštajn krava u prijelaznom razdoblju. 49. hrvatski i 9. Međunarodni simpozij agronoma. Poljoprivredni fakultet Sveučilišta Josipa Jurja Strossmayera u Osijeku. Zbornik radova, 575-579.
Kampl B. (2005). Pokazatelji energetskog deficita mlečnih krava u mleku i njihovo korišenje u programu zdravstvene preventive i intenziviranja proizvodnje i reprodukcije. IV simpozijum „Ishrana, reprodukcija i zaštita zdravlja goveda – Etiopatogeneza i dijagnostika poremećaja metabolizma reprodukcije goveda“, Subotica. Zbornik radova, 261-267.
Kaneko J.J. (2008). Carbohydrate Metabolism and its Diseases. In: Clinical Biochemistry of Domestic Animals, 45– 80.
Kauppinen K. (1983). Correlation of whole blood concentrations of acetoacetate, beta- hydroxybutyrate, glucose and milk yield in dairy cows as studied under field conditions. Acta Vet Scand, 24, 337-348.
Kovačević M., Jovičin M. (1996). Peripartalni period kod visokomlečnih krava muzara: neesterifikovane masne kiseline i trigliceridi u odnosu na pojavu masne jetre. Veterinarski glasnik, 50, 453-462.
LeBlanc. S. (2010). Monitoring metabolic health of dairy cattle in the transition period. J Reprod Dev, 56, S29-S35.
Merck Veterinary Manual (2003). 8th ed., Merck Co., Inc Whitehause Station, NJ, USA.
NRC (2001). Nutrient Requirements of Dairy Cattle. Seventh Revised Edition, National Academy Press, Washington DC.
Ospina P.A., Nydam D.V., Stokol T., Overton T.R. (2010). Evaluation of nonesterifield fatty acids and beta-hydroxybutyrate in transition dairy cattle in the northeastern United States. Journal Dairy Science, 93, 546-554.
Otava G., Mircu C., Cernescu H. (2006). Reproduktivna aktivnost krava posle porođaja u odnosu na vrednosti nekih parametara metaboličkog profila. Veterinarski glasnik, 60 (3-4), 187-193.
Reist M., Erdin D., Von Euw D., Tschuemperlin K., Leuenberger H., Chilliard Y., Hammon H.M., Morel C., Philipona C., Zbinden Y., Kuenzi N., Blum J.W. (2002). Estimation of energy balance at individual and herd level using blood and milk traits in high-yielding dairy cows. Journal of Dairy Science, 85, 3314–3327.
Petrović Ž. M., Đoković R., Petrović D. M., Kurćubić V., Cincović M, Ilić Ž. Z., Karabasil N. (2018). Labaratorijska i patohistološka dijagnostika masne jetra kod krava u peripartalnm. XXIII Savetovanje o biotehnlogiji, Čačak. Zbornik radova, 567-572.
Radojičić B. (2013). Opšta klinička dijagnostika kod domaćih pakara. Treće
dopunjeno izdanje. Naučna KMD, Beograd.
Radostits O. M., Gay C. C., Hinchcliff K. W., Constable P. D. (2007). A textbook of the diseases of cattle, horses, sheep, pigs and goats. Veterinary medicine, 10, 2045-2050.
Reynolds C., Aikman P., Lupoli B., Humpheirs D., Beever D. (2003). Splanchnic metabolism of dairy cows during the transition from late gestation through early lactation. Journal of Dairy Science, 86, 1201-1217.
Sladojević Ž. (2012). Uticaj energetskog bilansa na endokrini i metabolički status krava. Doktorska disertacija. Fakultet veterinarske medicine, Univerzitet u Beogradu.
Stamatović S., Šamanc H., Jovanović M. (1983). Uporedo ispitivanje koncentracije glikoze u krvi v. auricularis magna i v. subcutanea abdominis mlečnih krava. Veterinarski glasnik, 37, 4, 273-256.
Stanojević D., Đedović R., Bogdanović V., Roguž N., Stepić S., Perišić P., Lazarević M., Stojić P. (2018). Uticaj laktacije, nivoa proizvodnje i udela gena holštajn frizijske rase na razloge izlučenje krava crno bele rase. XXXII savetovanja agronoma, veterinara, tehnologa i agroekonomista, Beograd. Zbornik radova, 24, 3-4, 33.
Šamanc H., Sinovec Z., Cernescu H. (2005). Osnovi poremećaja prometa energije visokomlečnih krava. IV simpozijum „Ishrana, reprodukcija i zaštita zdravlja goveda – Etiopatogeneza i dijagnostika poremećaja metabolizma reprodukcije goveda“, Subotica. Zbornik radova, 89–101.
Šamanc H., Kirovski D., Dimitrijević B., Vujanac I., Damnjanović Z., Polovina M. (2006). Procena energetskog statusa krava u laktaciji određivanjem koncentracije organskih sastojaka mleka. Veterinarski glasnik, 60 (5-6), 283-297.
Van Saun, R.J. (1997): Nutritional profiles: A new approach for dairy herds. The Bovine Pract, 31, 43-49.
Van Saun R.J. (2004). Metabolic Profiling and Health Risk in Transition Cows, In: Proceedings 37th Annual American Association of Bovine Practitioners Convention. Ft. Worth, Texas, September 23-25, 212-213.